Muzeum Regionalne w Świebodzinie powstało w 1971 r. z inicjatywy i staraniem miejscowego Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Świebodzińskiej - organizatora placówki. Świebodzin ma również starsze tradycje muzealne, sięgające początku wieku kiedy to w roku 1903, z inicjatywy lokalnego Towarzystwa Regionalnego powstały tzw. "zbiory miejskie", przekształcone w latach 30-tych w wielodziałowe Muzeum Lokalne. Ta bogata i cenna ekspozycja uległa zniszczeniu, a zbiory w większości rozproszeniu w r. 1945.

Obecnie ekspozycja Muzeum mieści się w 6 salach parteru zabytkowego ratusza. Budowla ta, dziś w stylu renesansowo -neogotyckim, pochodzi jeszcze z w. XV. (gotycki wystrój części piwnic). Po pożarze w r. 1541 obiekt odbudowano w stylu renesansu germańskiego, w oparciu o wzorce późnogotyckie. Stąd w części sal muzealnych zachowały się bogate sklepienia gwiaździste i kryształowe.

Zbiory własne Muzeum mają charakter prawie wyłącznie regionalny, obejmują ok. 9000 pozycji z następujących dziedzin: historii, archeologii, sztuki, numizmatyki, techniki, etnografii oraz przyrody. W ramach ekspozycji stałych prezentowanych jest ponad 1200 obiektów. Poszerzanie zbiorów odbywa się drogą zakupów, darowizn i prac terenowych. Oddzielnie gromadzone są materiały archiwalne (wspomnienia, prasa lokalna, dokumentacja instytucji i organizacji społecznych).

Najcenniejsze zbiory i kolekcje to: kartografia Dolnego Śląska, lokalne malarstwo I poł. XX w., dawne karty pocztowe, lokalna rzeźba gotycka i manierystyczna, numizmatyka polska i niemiecka, malarstwo i grafika miejscowego środowiska plastycznego, regionalne zbiory archeologiczne oraz przyrodnicze.

W muzeum prezentowane są dwie wystawy stałe: nt. dziejów regionu i przyrody Ziemi Lubuskiej. Znacznie rozbudowana i zmodernizowana w 1999 r. ekspozycja pt. "Historia miasta i regionu" ukazuje wielokulturowe tradycje obszaru Ziemi Świebodzińskiej, podkreślając silny związek miasta z historią pogranicza śląsko-wielkopolskiego. Ma charakter wielowątkowy, składa się z kilkunastu zagadnień. Opisuje dzieje obszaru świebodzińskiego od czasów prahistorycznych po okres powojenny. Szeroko przedstawia nowożytne tradycje handlu i rzemiosła świebodzińskiego, głównie sukiennictwa i browarnictwa. Dużą część ekspozycji poświęcono powojennym czasom odbudowy miasta. Zaprezentowano materiały dotyczące m.in. przesiedleńców z tzw. "Kresów Wschodnich" oraz ludności napływającej z Wielkopolski i Polski Centralnej.

Uzupełnieniem dla tej części ekspozycji jest prezentacja kolekcji muzeum: numizmatów, kartografii i militariów. Druga wystawa stała - "Przyroda Ziemi Lubuskiej" omawia przyrodę najważniejszych elementów krajobrazu Ziemi Lubuskiej - lasów, jezior, łąk i torfowisk oraz środowisk antropogennych - pól uprawnych, miast i osiedli. Zaprezentowano licznych przedstawicieli flory i fauny tych środowisk, wyróżniono gatunki i tereny chronione.

www.muzeumswiebodzin.pl