Podstawę działalności każdego muzeum, także Muzeum w Chrzanowie, stanowią zbiory muzealiów. Gromadzone przez ponad 60 lat są nie tylko materialnym dowodem pracy muzealników chrzanowskich. Przechowywane są w magazynach, zabezpieczane i poddawane konserwacji, opracowywane przez fachowców, wykorzystywane do pracy naukowej, potrzebne w działalności oświatowej i popularyzatorskiej, a w końcu podziwiane na wystawach są substancją mówiącą o tożsamości wspólnoty, jaką stanowią mieszkańcy ziemi chrzanowskiej.

W obrębie zainteresowań Działu Historii i Kultury Regionu, który po 1976 r. skupił w sobie dawne działy: historyczno-archeologiczny, sztuki i częściowo etnograficzny, od początku istnienia Muzeum znajdowały się realia i archiwalia związane z szeroko pojętą historią Chrzanowa i regionu. Wraz z upływem czasu w jego zbiorach znalazły swoje miejsce także kolekcje o znaczeniu ponadregionalnym. Wśród nich warto wymienić kolekcje: biżuterii patriotycznej, guzów kontuszowych, malarstwa polskiego z przełomu XIX i XX wieku oraz malarstwa współczesnego, naczyń cynowych, szkła biedermeierowskiego, biżuterii krakowskiej. Jednym z najcenniejszych zbiorów są judaika. Zasoby Działu Historii i Kultury Regionu liczą dziś kilka tysięcy muzealiów, z zakresu archeologii, archiwistyki, sfragistyki, numizmatyki, rzemiosła artystycznego, malarstwa, rzeźby, grafiki.

Główna siedziba Muzeum w Chrzanowie mieści się w budynku lamusa dworskiego, pochodzącego prawdopodobnie z końca XVI w. Budynek ten pierwotnie stanowił część zespołu dworskiego, będącego rezydencją właścicieli miasta i znajduje się na obrzeżach dawnego parku dworskiego. Ostatni właściciele Chrzanowa, rodzina Loewenfeldów, w 2. poł. XIX w. zaadaptowali go na swoją chrzanowską rezydencję ze względu na zły stan nieistniejącego już dzisiaj chrzanowskiego dworu, znajdującego się nieopodal, i zamieszkiwali tu aż do wybuchu II wojny światowej. Budynek w części zabytkowej zbudowany jest z miejscowego kamienia. Zachował pewne cechy renesansu jak łuk sklepieniowy parteru, czy – znacznie już dziś zaburzoną – bryłę architektoniczną. W latach 60. XX wieku lamus został zaadaptowany na cele muzealne. W roku 1969 r. Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał budynek Muzeum do Rejestru Zabytków. Od strony południowej, w latach 70. została dobudowana piętrowa przybudówka, która w roku 2016 została nadbudowana o kolejne piętro i połączona połacią dachu z główną bryłą budynku. W budynku mieszczą się ekspozycje stałe, opowiadające o historii, kulturze i przyrodzie regionu, swoje miejsce znalazły tu także pomieszczenia magazynowe oraz administracja Muzeum.

www.muzeum.chrzanow.pl