Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945) powstało w 1983 roku. O utworzenie placówki zabiegały środowiska więźniarskie i ówczesne władze lokalne, mające świadomość, że upływ czasu zmniejsza lub wręcz zaprzepaszcza możliwość zebrania i zachowania dla przyszłości przede wszystkim relacji i wspomnień świadków tamtych wydarzeń, ale również nielicznych ocalałych dokumentów dotyczących KL Gross-Rosen.

Tak więc trzydzieści osiem lat po zakończeniu II wojny światowej, Państwowe Muzeum Gross-Rosen podjęło pracę, mającą na celu zachowanie materialnych pozostałości po byłym obozie koncentracyjnym Gross-Rosen, udokumentowanie cierpienia i śmierci tysięcy ludzi na tym właśnie skrawku ziemi oraz przekazanie tej wiedzy współczesnemu pokoleniu. Był to ostatni stosowny moment, by ocalić od zapomnienia mały fragment najwstydliwszej części historii współczesnego świata.

Głównym zadaniem Muzeum jest gromadzenie materiałów źródłowych do historii kompleksu KL Gross-Rosen, prowadzenie badań naukowych i upowszechnianie wiedzy historycznej oraz zabezpieczanie pozostałości poobozowych i udostępnianie ich zwiedzającym. Prace prowadzone są w trzech podstawowych działach, a mianowicie: Gromadzenia Zbiorów, Naukowo-Badawczym i Oświatowym.

We wrześniu 2005 roku, po wielu latach starań, dzięki Fundacji Kamieniołomy Gross-Rosen wspieranej przez Polsko-Amerykański Fundusz Przedsiębiorczości, teren Muzeum powiększył się o historyczne, skalne wyrobisko, gdzie w czasie wojny pracowali i ginęli więźniowie KL Gross-Rosen. Teren ten uporządkowano, ogrodzono i oświetlono.

W Muzeum w Rogoźnicy proponujemy zwiedzanie terenów poobozowych, a także kamieniołomów – miejsca pracy więźniów. Można również obejrzeć następujące wystawy:

• „KL Gross-Rosen 1941 – 1945″,
• „AL Riese – filie byłego obozu koncentracyjnego Gross-Rosen”,
• „Zaginione człowieczeństwo”,
• „Barak tzw. francuski”,
• „Zostały rzeczy, pamięć, żal…”,
• „Barak nr 7″,
• „Filie KL Gross-Rosen.

Na terenie poobozowym zachowały się:

• Brama obozowa wraz z dwiema przyległymi wartowniami;
• fundamenty bloków i krematorium;
• dzwon obozowy;
• części piwniczne łaźni, kuchni więźniarskiej, tkalni oraz bloku 9/10;
• piec krematorium polowego,
• ściana śmierci – miejsce masowych egzekucji więźniów (dziś w tym miejscu umieszczone są tablice pamiątkowe poświęcone ofiarom obozu);
• fragmenty ogrodzenia obozu.
• Zachowało się również, wpisane w 1992 r. do Rejestru Zabytków, stare wyrobisko w kamieniołomach – jedno z dwu głównych miejsc pracy więźniów.

Nowymi elementami wzbogacającymi edukacyjny charakter tego miejsca są wiernie zrekonstruowane – barak więźniarski i wieża strażnicza.

Ważnym elementem działalności Muzeum jest popularyzacja tematyki związanej z historią obozu wśród młodzieży szkolnej. Bliska jest także współpraca ze środowiskami byłych więźniów, m.in. z terenu Wałbrzycha, Wrocławia, Poznania, Warszawy. Rokrocznie w pierwszą niedzielę września, organizowane są na terenie byłego obozu uroczystości rocznicowe, połączone z uroczystą mszą polową w intencji pomordowanych.

www.gross-rosen.pl