Muzeum mieści się w głównym budynku uniwersyteckim, barokowym gmachu projektu Krzysztofa Tauscha, usytuowanym nad brzegiem Odry. Jego sylwetka architektoniczna, wzbogacona wspaniałym wystrojem rzeźbiarskim i malarskim, zaliczana jest do najcenniejszych zabytków barokowych w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej.

Muzeum ma profil historyczny, a jego zbiory w przeważającej mierze są poświęcone szeroko pojętym dziejom uczelni – począwszy od XV wieku do chwili obecnej. Najstarsze zbiory mają jeszcze metrykę Akademii Leopoldyńskiej, większość pochodzi jednak z okresu późniejszego, po 1811 roku.

W skład Muzeum wchodzą następujące zabytkowe sale:

Aula Leopoldyńska – największa i najbardziej reprezentacyjna sala gmachu głównego – to jedyne w Polsce, tak dobrze zachowane świeckie wnętrze barokowe z pełnym wystrojem, na który składa się iluzjonistyczne malarstwo ścienne Krzysztofa Handkego z Ołomuńca oraz dekoracja i wyposażenie rzeźbiarskie autorstwa Franciszka Mangoldta z Moraw i włoskiego mistrza Ignatiusa Provisore.

Oratorium Marianum z równie bogatym, jak Aula barokowym wystrojem i wyposażeniem, powstało jako kaplica zakonna w latach 1728-1741. Po sekularyzacji zakonu jezuitów i powołaniu Uniwersytetu w 1811 roku wnętrze przekształcono w koncertową Salę Muzyczną.

Wieża Matematyczna z tarasem widokowym na wysokości 42 m. to dawne, urządzone w 1791 roku przez jezuitę, profesora Uniwersytetu L.A. Jungnitza Obserwatorium Astronomiczne z pierwszym przyrządem – wytyczoną na posadzce pomieszczenia Wieży linią południkową. Jest to jedyny tego typu instrument w Polsce.

oraz trzy sale ekspozycyjne:
Sala im. Romana Longchampsa
Sala im. Stefana Banacha
Sala Pod Filarem

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego posiada w swoich zbiorach: instrumenty naukowe (XV-XX w.), rzeźbę (XVIII-XIX w.), meble (XVIII-XX w.), rzemiosło artystyczne (XVIII-XX w.), malarstwo (XVIII-XX w.), grafikę (XIX-XX w.), fotografię (XIX-XX w.)
i druki ulotne związane z historią uczelni – począwszy od XVIII stulecia po czasy współczesne.

Do najcenniejszych obiektów muzealnych należą berła: rektorskie i fakultetu teologicznego, które są wykonane z repusowanego srebra, częściowo pozłacanego, a ozdobionego kryształem górskim i turkusami przez złotników wrocławskich E. Grische i Ch. Plackwitza w 1702 roku.

Unikatowy jest także strój rektorski pochodzący z drugiej połowy XIX wieku, składający się z czerwonej aksamitnej togi ozdobionej haftowanym wzorem neobarokowym. Uzupełnieniem stroju jest secesyjny pozłacany łańcuch rektorski wykonany przez złotnika wrocławskiego a ufundowany w 1911 roku z okazji 100-lecia Uniwersytetu.

Wśród zgromadzonych w Muzeum obiektów na szczególną uwagę zasługuje zbiór instrumentów astronomicznych (m.in.: astrolabium z XV wieku, globus nieba z XVI wieku, zegar słoneczny typu „Dieppe” z XVII wieku, cyrkiel Galileusza z 1665 roku) będących pierwotnym wyposażeniem uniwersyteckiego Obserwatorium Astronomicznego stworzonego przez L.A. Jugnitza oraz obiekty związane z działalnością korporacji studenckich.

muzeum.uni.wroc.pl