Europejskie Centrum Pamięci i Pojednania, powstałe w 2009 r., jako jednostka podległa Centrum Kultury i Bibliotek Gminy Dębica, którego integralną częścią jest Ekspozycja Historyczno - Dydaktyczna przy Górze Śmierci w Paszczynie, realizuje projekty oraz działania związane z Pamięcią i Edukacją. Odnoszą się one do trudnej, a zarazem bolesnej problematyki zbrodni niemieckich popełnionych na obywatelach II Rzeczypospolitej, to jest na Polakach, Romach, Żydach i innych narodach, które podczas II wojny światowej tak boleśnie ucierpiały. To również przypomnienie i uświadamianie wpływu wojny na losy oraz historię zarówno naszego kraju jak i całej Europy. ECPiP swoim programem nawiązuje do historii gminy, oraz pamięci o tym, co powstało w tym rejonie na przestrzeni wieków, społecznościach i narodach, które przez lata zamieszkiwały te teren. Co pozostało tu po różnych kulturach i narodowościach. Podkreśla również i to, co uległo zniszczeniu i zagładzie. Nasza obecność w kulturze związana jest, bowiem nierozerwalnie z Pamięcią o miejscu, w którym żyjemy i otwartością na spotkanie z tym, co ważne i żywe w całej kulturze europejskiej.

Wśród działań Centrum znajduje się bogata oferta edukacyjno - animacyjna skierowana do nauczycieli, uczniów, a także mieszkańców Regionu i nie tylko. Prowadzone są warsztaty dydaktyczne, prelekcje, wykłady, spotkania i pogadanki, dostosowane do wieku i poszczególnych etapów kształcenia, związane z prezentowaną na Ekspozycji Historyczno-Dydaktycznej przy Górze Śmierci w Paszczynie i poruszaną w toku działań problematyką. W sposób kreatywny i innowacyjny poszukuje się nowych sposobów przekazywania Pamięci młodemu pokoleniu. Mając świadomość, jak wielką rolę powinna odgrywać Pamięć we współczesnym świecie, chcemy zaprosić do włączenia się w nasz projekt młodych ludzi z innych krajów europejskich. Zaplanowane są wspólne warsztaty grup młodzieży z Polski oraz innych krajów, dotyczące trudnej wojennej i okupacyjnej przeszłości, będące okazją do wymiany poglądów, poznawania się i przełamywania wzajemnych uprzedzeń i stereotypów. Stworzy to podstawy do zwiększenia wśród młodych ludzi tolerancji i otwartości na różnorodność kulturową otaczającego nas świata. Właśnie poprzez edukację i działania artystyczne można mówić o przeszłości pełnej zła i nienawiści tak, aby stawała się ona żywym źródłem refleksji i nauki.

Potrzeba godnego upamiętnienia ofiar II wojny światowej, jak również szersze pochylenie się nad przyczyną nieszczęść tylu narodów – funkcjonowaniem dwóch największych totalitaryzmów XX wieku – niemieckiego faszyzmu i sowieckiego komunizmu, skłoniła władze Gminy Dębica, a szczególnie Stanisława Rokosza Wójta Gminy i Radnych Rady Gminy Dębica do tego aby stworzyć odpowiednią strukturę i godne na to miejsce.
Koniecznym więc było stworzenie sieci - przestrzeni dialogu i wymiany doświadczeń dla środowisk zajmujących się problemem pamięci i pracą z młodzieżą w społecznościach na gruncie lokalnym i międzynarodowym.

Europejskie Centrum Pamięci i Pojednania jest właśnie takim miejscem, gdzie realizując program swojego działania, poprzez Pamięć i Edukację o tragicznej przeszłości, zmierza się do budowania platformy Pojednania Narodów i społeczności, by tolerancję, otwartość, zdolność do rozmowy, przenieść w świat praktycznego działania.

www.ecpip.pl