Muzeum Katedralne im. Jana Pawła II położone jest na wzgórzu Wawelskim między Bramą Wazów a dawnym budynkiem Zamkowego Seminarium Duchownego. Mieści się w Domu Katedralnym, budynku scalonym z dwóch XIV-wiecznych domów. Część wschodnia, przyległa do Bramy Wazów, to dawna kamienica zbudowana za czasów Kazimierza Wielkiego, od XVI wieku należąca do kolegium rorantystów kaplicy Zygmuntowskiej. Część zachodnia to dawny Dom Gotycki – siedziba kolegium mansjonarzy katedralnych sprawujących liturgię w kaplicy Mariackiej.

W 1901 roku oba budynki odkupiła Kapituła Katedralna na Wawelu w celu przechowywania zabytków pochodzących z Katedry Wawelskiej. Ich gruntowną restaurację przeprowadzili dwaj wybitni architekci – prof. Sławomir Odrzywolski oraz prof. Zygmunt Hendel. W 1906 roku z inicjatywy Księcia Kardynała Jana Puzyny w budynkach tych założono Muzeum Diecezjalne. Fakt ten upamiętniono płytą marmurową, znajdującą się obecnie nad wejściem do budynku.

Katedra Wawelska, to miejsce pochówku polskich monarchów. Początkowo królów chowano w komorach grobowych znajdujących się pod posadzką. Pierwszym, który spoczął na Wawelu był król Władysław Łokietek. Począwszy od króla Kazimierza Jagiellończyka ustalił się zwyczaj grzebania królów w osobnych kaplicach dobudowanych do Katedry. Jako pierwsza powstała Kaplica Świętokrzyska bogato zdobiona dekoracją malarską przez malarzy ruskich, ze wspaniałym nagrobkiem króla Kazimierza Jagiellończyka wyrzeźbionym przez Wita Stwosza, uznawanym za arcydzieło sztuki późnogotyckiej. Wyjątkowym nagrobkiem jest nagrobek króla Jana Olbrachta w niezwykłej renesansowej oprawie architektonicznej w formie antycznego łuku triumfalnego zaprojektowanej przez Franciszka Florentczyka, który wystawiła królowi jego matka – królowa Elżbieta Rakuszanka.

Wśród licznych kaplic Katedry Wawelskiej na szczególną uwagę zasługuje kaplica ufundowana przez króla Zygmunta I Starego zwana Zygmuntowską. Zaprojektowana przez włoskiego mistrza Bartolomeo Berrecci i wykonana w latach 1519-1533 przez rzeźbiarzy włoskich stanowi perłę renesansu Europy Środkowej. Jednak sam Król Zygmunt I Stary oraz jego następcy wraz z członkami królewskich rodzin są pochowani w podziemnych kryptach katedralnych. Większość znajdujących się tam trumien i sarkofagów królewskich to prawdziwe arcydzieła sztuki odlewniczej takie jak sarkofagi Zygmunta Augusta, Stefana Batorego i Zygmunta III oraz złocone miedziane trumny Władysława IV oraz jego żony Cecylii Renaty. Ostatnie nagrobki królewskie – króla Michała Korbuta Wiśniowieckiego i Jana III Sobieskiego wzniesiono w połowie XVIII wieku z fundacji Księcia Michała Kazimierza Radziwiłła.

www.katedra-wawelska.pl