Muzeum Jana Kasprowicza na Harendzie w Zakopanem

Zakopane w początkach XX w. było bardzo modnym miejscem, przyciągającym - oprócz turystów kuracjuszy - działaczy politycznych i społecznych, malarzy, poetów, naukowców i lekarzy. Jan Kasprowicz bywał w Zakopanem wielokrotnie, a kiedy w 1923 r. kupił willę na Harendzie osiadł tutaj na stałe ze swoją żoną Marią z domu Bunin. Willę często odwiedzały córki Kasprowicza z jego wcześniejszego małżeństwa z Jadwigą Gąsowską - Janina i Anna.

Jan Kasprowicz znany jest przede wszystkim jako poeta - przedstawiciel Młodej Polski, autor takich wierszy jak "Krzak dzikiej róży" czy "Księga ubogich"; tłumacz znanych dzieł literatury europejskiej, autor dramatów i recenzji teatralnych. Był nie tylko znanym literatem i szanowanym profesorem Uniwersytetu Lwowskiego, ale i wesołym towarzyszem wieczorów w zakopiańskich kawiarniach, gdzie bywał często ze swoimi przyjaciółmi - Stefanem Żeromskim i Leopoldem Staffem, Witkacym i wieloma innymi.

Willa Kasprowicza na Harendzie - od 1950 r. jego muzeum - znajduje się w połowie drogi między Zakopanem a Poroninem. Wejście do niej prowadzi przez werandę latem ozdabianą ulubionymi przez Kasprowicza nasturcjami, z której roztacza się wspaniały widok na góry. W 1920 r. dom wybudował Jan Fudala Kluś z przeznaczeniem pod pensjonat.

Niedługo potem sprzedał go angielskiej malarce Winifrid Cooper, a od niej dom odkupił Kasprowicz. Założenie willi opiera się na wzorach typowej chałupy góralskiej z sienią na osi wejścia (tu: jadalnia), "izbą czarną" po lewej (salonik) i "izbą białą" (sypialnia) po prawej stronie. Oprócz tych pomieszczeń dom mieści jeszcze gabinet, bibliotekę, kuchnie i użytkowe poddasze. W willi na Harendzie zwiedzać można jadalnię, salonik i sypialnię i galerię obrazów malarza Władysława Jarockiego, zięcia Kasprowicza.

Obok willi, wśród drzew stoi granitowe mauzoleum wzniesione z inicjatywy Marii Kasprowiczowej. Poeta był pochowany początkowo na Starym Cmentarzu, a kiedy ukończono w 1933 r. budowę mauzoleum wg projektu Karola Stryjeńskiego przeniesiono tutaj jego prochy. W górnej części, w kaplicy spoczywa Maria Kasprowiczowa.

Niedaleko muzeum znajduje się drewniany kościółek powiązany swymi dziejami z mieszkańcami willi na Harendzie. Maria Kasprowiczowa przekazała parcelę pod kościół. Dzięki staraniom ziecia Jana KAsprowicza prof. Władysława Jarockiego i miejscowego proboszcza Jana Tobolaka nieużywany i niszczejący kościół z Zakrzowa koło Kalwarii Zebrzydowskiej przeniesiono do Zakopanego i poświęcono w 1950r.

Polichromia na stropie przedstawiająca scenę Koronacji Najświętszej Maryi Panny a w nawie św. Annę Samotrzeć (Maria z Dzieciątkiem)została odnowiona i zrekonstruowana przez Władysława Jarockiego.

Muzeum na Harendzie prowadzone jest od lat przez Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza.

www.harenda.com.pl