Przy zwiedzaniu klasztoru na Świętym Krzyżu należy sobie uświadomić, że zachodzi różnica pomiędzy klasztorem, a muzeum, czy innym zabytkiem. Klasztor bowiem też jest zabytkiem, ale osobliwość jego polega na tym, że przed wiekami zbudowany został dla pewnej idei życia skupionego, kontemplacyjnego, oddanego Bogu i nadal nią żyje. Jest to czynny obiekt sakralny, przy którym istniał zakon Ojców Benedyktynów, a obecnie zamieszkują go Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej. Należy więc zwiedzać go z należytym poszanowaniem.

Zapraszamy do zwiedzania:

• furty klasztornej,
• krużganków,
• kościoła i bazyliki Trójcy Świętej,
• kaplicy Relikwii Drzewa Krzyża Świętego, kaplicy Oleśnickich,
• zakrystii,
• muzeum historyczno-misyjego,
• krypty benedyktynów,
• krypty księcia Jeremiego Wiśniowieckiego.

Sanktuarium jest najstarszym tego typu obiektem w Polsce, odwiedzanym przez ponad 300 tysięcy osób rocznie. Przypisuje mu się kilka dat powstania przypadających na dwie pierwsze dekady XI wieku.

Klasztor Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej wzniesiono na grzbiecie nieco niższej kulminacji Łyśca vel Łysej Góry, według planu typowego dla klasztorów średniowiecznych. Zabudowania mieszkalne wraz z kościołem tworzą czworobok, a więc budowle zamkniętą. Stąd pochodzi nazwa „klasztor" od łacińskiego słowa „claustrum" - zamkniecie.

Anomalią w układzie zabudowań świętokrzyskich jest to, że kościół usytuowano po południowej stronie czworoboku, bowiem w krajach północnych kościół umieszczano od północy, aby osłaniał od zimnych wichrów.

Na zmianę zwyczaju wpłynęła konfiguracja terenu. Przy budowaniu klasztoru na Łysej Górze liczono się też ze szczupłością miejsca. Wzniesiono więc klasztor niewielki, skupiony przy kościele. Z czasem, gdy wzrastała liczba zakonników i powiększał się napływ pątników, schodzono z fundamentami na zbocze (XV wiek), a później po zniwelowaniu terenu dobudowano w siedemnastym wieku nowe skrzydła, które dodatkowo utworzyły podkowę otwartą ku południowi.

www.swietykrzyz.pl