Pałac Dietla

Jeden z najbardziej okazałych obiektów Sosnowca i Zagłębia, XIX-sto wieczny, dawny Pałac Dietla, po kilkunastu latach konserwacji i remontu, odzyskał swój dawny blask, utracony w powojennych latach.

Henryk Dietel (1838-1911) współzałożyciel zakładów w Werdau, pochodzący z Saksońskiej rodziny przemysłowców przybył na zaproszenie cara do Sosnowca w czasie zaboru rosyjskiego w czerwcu 1878 roku, gdzie na przekazanych terenach założył przędzalnię wełny czesankowej. Równocześnie z budową swoich zakładów, rozpoczął budowę rodzinnego domu. W połowie lat osiemdziesiątych XIX wieku niewielki dom mieszkalny zostaje przebudowany, do jednopiętrowego budynku o podłużnym planie i zostaje dobudowana neorenesansowa bryła pałacu.

Głównym pomieszczeniem nowej części była dwukondygnacyjna, okazała sala balowa. Ostania przebudowa, która przyniosła w efekcie obecny wygląd obiektu, miała miejsce w ostatnich latach XIX i na początku XX wieku, a jej celem było ujednolicenie stylowe elewacji budynku. Część północną nadbudowano do wysokości części południowej, zrezygnowano z neorenesansu na rzecz neobaroku i elementów neorokokowych.

Po pożarze dachu w 1900r., jako element spajający pałac, zaprojektowano wysoki dach z lukarnami, zdobiony attyką z girlandami i wazonami.

Pierwsze piętro pałacu, czyli bel-etage, stanowi zespół reprezentacyjnych, bogato dekorowanych wnętrz w różnych stylach architektonicznych nawiązujących do historycyzmu. Wyposażenie i dekoracja pomieszczeń zostały zharmonizowane z rodzajem stylu, w jakim zostały one wykonane.

Sąsiadujące ze sobą sale utrzymane w stylu neobarokowym, neoroccokowym, neoklasycystycznym, empirycznym, neoromańskim, secesyjnym mogą zastanawiać zrealizowanym pomysłem budowniczych i poprzednich Gospodarzy, tj. stylowo wspólnej manifestacji połączeń, jednak obecnie dla zwiedzających stanowiąc atrakcyjną wędrówkę przez style i epoki.

Zdobyta fortuna Dietlów, dzięki realizacji olbrzymich zamówień wytwarzanego materiału, na zapotrzebowanie zaborców na mundury armii, stale wzrastała do czasu okresu międzywojennego, przyczyniając się do rozbudowy zakładów oraz budowy sąsiednich budynków.

W okresie światowego kryzysu zakłady Dietlów, zaczęły przynosić straty. W celu ratowania dawnej pozycji, zaciągnięto olbrzymi kredyt w złocie, zastawiając pałac wraz z fabryką. Plan ratunkowy przerwał wybuch II Wojny Światowej, po którym rodzina Dietlów pozostawiła zastawiony majątek i opuściła Sosnowiec. Niespłacony kredyt spowodował przejście majątku Dietlów na Skarb Państwa. Opuszczony pałac niszczał i był stopniowo ogałacany z pozostałego wyposażenia, a sąsiadujące budynki przyfabryczne popadły w ruinę.

Postępującą dewastację czasowo wstrzymało założenie w obiekcie Szkoły Muzycznej. Jednak nie remontowany dach oraz szkody górnicze doprowadzały obiekt do dalszych, postępujących zniszczeń. Po przeniesieniu Szkoły Muzycznej do nowo wybudowanego budynku, pałac przez szereg lat był zamknięty, nie użytkowany i nie ogrzewany, popadając w ruinę.

W latach dziewięćdziesiątych XX wieku Urząd Wojewódzki poszukiwał nabywcy opuszczonego obiektu, jednak w ciągu sześciu lat nikt z poważnych inwestorów Regionu Zagłębia i Śląska nie przejawiał zainteresowania nim, ze względu na powstałe zniszczenia.

Państwo Ewa i Stanisław Jerzy Kulisiowie – prowadzący działalność w znanej kawiarni artystycznej Jama Michalika na Drodze Królewskiej w Krakowie, przy ulicy Floriańskiej oraz w D.W. TRYUMFY w Krynicy-Zdrój, po wielokrotnych oględzinach, nie będąc szczegółowo zorientowani o skali zniszczeń, zdecydowali się jednak na zakup pałacu, uznając że obiekt po wyremontowaniu wraz z przyległym terenem i parkiem może służyć jako kolejne przy Krakowie i Krynicy centrum artystyczno-kulturalne. Pomysł nowych właścicieli spodobał się Władzom Śląska i Sosnowca, które jednak do chwili obecnej nie przekazały obiecanych nieruchomości, oddzielających pałac od parku, stanowiących część dawnego zespołu pałacowego.

Wieloletni remont budynku rozpoczął się w 1998 r., a uroczyste, częściowe otwarcie Pałacu nastąpiło 11 września 2010 roku

palacdietla.pl