ZALOGUJ
 
jako Użytkownik »

jako Opiekun »
Podziel się
Facebook
Instagram
Pinterest

Ekspozycja stała

Pobudowana z drewna zagroda składa się z domu mieszkalnego i zabudowań gospodarczych w jednym ciągu i pod jednym dachem. W części mieszkalnej mamy sień, izbę i komorę. Zbudowana z okrąglaków sień – w której stoi sąsiek, naczynia bednarskie związane z pasterstwem: putnie na wodę, konewki, rajtopki na mleko, i inne przedmioty potrzebne w gospodarstwie – prowadzi do izby. W... przeczytaj wszystko »
Adres
Zagroda Sołtysów w Jurgowie - Muzeum Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem
Jurgów 215
34-532 Jurgów
Małopolskie
audioprzewodnik
audioprzewodnik
Dzień tygodnia Godziny otwarcia
poniedziałek
10:00 - 17:00
wtorek
10:00 - 17:00
czwartek
10:00 - 17:00
piątek
10:00 - 17:00
sobota
10:00 - 17:00
niedziela niedziela 10:00 - 17:00
free
wstęp wolny
Święta Godziny otwarcia
2024.12.25 (środa) x
2024.12.26 (czwartek) x
Bilety
normalny 10.00 PLN
ulgowy 5.00 PLN
Powyższy cennik dotyczy całego obiektu.
Przewodnik
w języku polskim odpłatnie 30.00 PLN
Audio przewodnik
udostępniany odpłatnie na urządzeniach Muzeum 5.00 PLN
Dodatkowe informacje

BILET CAŁODZIENNY ŁĄCZONY DO WSZYSTKICH OTWARTYCH FILII
bilet normalny 49 zł
bilet ulgowy 24 zł

BILET TYGODNIOWY ŁĄCZONY DO WSZYSTKICH OTWARTYCH FILII
bilet normalny 65 zł
bilet ulgowy 32 zł

Pobudowana z drewna zagroda składa się z domu mieszkalnego i zabudowań gospodarczych w jednym ciągu i pod jednym dachem. W części mieszkalnej mamy sień, izbę i komorę. Zbudowana z okrąglaków sień – w której stoi sąsiek, naczynia bednarskie związane z pasterstwem: putnie na wodę, konewki, rajtopki na mleko, i inne przedmioty potrzebne w gospodarstwie – prowadzi do izby. W zagrodzie Sołtysów izba jest jedna – tutaj spano, przygotowywano posiłki, przyjmowano gości. Ściany izby zbudowano z płazów, a pod powałą biegnie belka sosrąb z wyrzeźbioną datą budowy i motywem rozety. Urządzenie izby jest skromne – piec, który niegdyś miał otwarte palenisko i gotowano na nim, stawiając garnki, używając jako podkładki żelaznych trójnogów, drajfusów, łóżko, półka na naczynia, ławy oraz stół, nad którym wisiały dawniej obrazy na szkle, zastąpione później oleodrukami. Ozdobą izby są makatki i powieszone nad stołem zdobione fajansowe naczynia. Rolę szafy pełnią żerdki wiszące nad łóżkiem i koło pieca.

Zabudowania gospodarcze zagrody Sołtysów to drewutnia zwana jatą, owczarnia, boisko i stajnia. Zbudowano je z okrąglaków świerkowych, a dach pokryto dranicami. Jata służyła za skład drewna i miejsce gdzie przechowywano sanki-gnatki, a często i nie używany latem sprzęt tkacki. Owczarnia mogła pomieścić blisko trzydzieści owiec. Na klepisku boiska odbywała się młocka przy pomocy cepów – tu wykonywano też niektóre prace związane z obróbką lnu.

W izbie mieszkalnej można się zapoznać z ciekawym, dziś już unikalnym strojem jurgowskim z końca XIX i początku XX wieku. Zgromadzony we wnętrzu ubogiej zagrody strój obrazuje sposób ubierania się zarówno zamożnych, jak i ubogich mieszkańców wsi.

Strój spiski jest bardzo różnorodny i ma kilka odmian. Jedna z nich, określana przez etnografów jako jurgowska, obejmuje wsie: Jurgów, Czarną Górę i Rzepiska. Tradycyjny dawny strój wykonywany był w dużej mierze z wytwarzanych w gospodarstwie surowców naturalnych – wełny, lnu, skóry. W przeszłości Jurgów miał dwa folusze i znany był jako ośrodek tkacki, gdzie wytwarzano z przędzy wełnianej – sukno, a lnianej – płótno oraz cienkie, przypominające tiul, tkaniny rąbkowe. Niektóre elementy stroju, zwłaszcza kobiecego, wykonywano z materiałów fabrycznych. Bardzo popularne było czerwone sukno zwane janglija, z którego zamożne gaździny szyły spódnice i gorsety. Kupowano również fabryczne kretony, jedwabie i brokaty na czepce i gorsety, a ozdoby do stroju, różnego rodzaju pasmanterie, nabywano w Kieżmarku, gdzie istniał silnie rozwinięty przemysł włókienniczy.

Strój męski był początkowo skromny – jego elementy to lniana samodziałowa koszula, białe „portki” z sukna, sukmana z brunatnego sukna, kożuch, serdak, skórzany szeroki pas. Z czasem strój stawał się coraz bogatszy w hafty i inne ozdoby. Ciekawą ozdobą kapelusza drużby były wyglądające jak bukiet tzw. „piórka”. Wykonywały je drużki z kawałków słomy, czerwonego sukna i piórek gęsich.

Kolekcja ubioru w Jurgowie pozwala prześledzić, jak pod wpływem różnych warunków strój się zmieniał. Dzisiaj, coraz częściej mieszkańcy wsi zakładają z okazji świąt kościelnych i rodzinnych strój spiski, szyty według tradycyjnych wzorów.

Komentarze wyświetlą się po weryfikacji przez moderatora, a ocena po zebraniu pięciu komentarzy.