Ekspozycja w Muzeum Powstania Chochołowskiego przypomina ów znaczący w dziejach Chochołowa epizod 1846 roku, zwany „poruseństwem” chochołowskim. Otwarte w 1978 r. Muzeum Powstania Chochołowskiego mieści się w zabytkowej chałupie należącej niegdyś do zamożnego gospodarza, Jana Bafii. Chałupa Bafii typowa dla budownictwa podhalańskiego, a więc wykonana z płazów, konstrukcji zrębowej – posiada sień, izbę „czarną”, izbę „białą”, komorę oraz wyżkę nad komorą.
W urządzeniu wnętrza starano się połączyć dzieje powstania z ekspozycją etnograficzną, uzmysławiającą, jak w połowie XIX w. żyła rodzina góralska. W izbie „czarnej”, gdzie toczyło się życie codzienne rodziny, są sprzęty niezbędne do wykonywania prac gospodarskich. Izba „biała”, zwana „paradną”, ma inny charakter; używana od święta jest jasna, wyposażona w zdobione sprzęty, obrazy na szkle, ceramikę – słowem przedmioty świadczące o zamożności gospodarzy.
We wszystkich wnętrzach zabytkowego domu rozmieszczono plansze składające się na część historyczną wystawy. Jest więc kartusz z kalendarium chochołowskim oraz broń używana przez powstańców. Teksty, podobizny dokumentów i ryciny ukazują dawne tradycje wsi królewskiej Chochołów. Swoje miejsce na wystawie ma również postać Seweryna Goszczyńskiego, poety, spiskowca związanego z rodziną Tetmajerów z Łopusznej. Aby zwiedzającym unaocznić szersze tło, na którym osadzone było powstanie chochołowskie – przedstawiono przebieg rewolucji krakowskiej 1846 r., a następnie przygotowania do chochołowskiego powstania, sylwetki jego przywódców, dokumenty, listę uczestników i epilog „poruseństwa” – represje zaborcy. Powstanie chochołowskie, choć było tylko epizodem, żyło i żyje nadal w świadomości mieszkańców wsi. Potwierdza to ukazana w Muzeum dokumentacja obchodów rocznicowych powstania, wymownych zwłaszcza u progu walki o niepodległość w 1913 roku. Wystawę zamyka pokaz piśmiennictwa – zarówno naukowego jak i poezji i prozy – w którym powstanie chochołowskie znalazło swoje odbicie, a także współczesna rzeźba ludowa i obrazy na szkle o tematyce powstańczej.
ZALOGUJ