Najbardziej charakterystyczne obiekty Muzeum, znane każdemu, kto choć raz nas odwiedził.
Pierwsze wiatraki pojawiły się na ziemiach polskich na przełomie XIII i XIV wieku. Produkowały mąkę dzięki sile wiatru poruszającego maszyny mielące. Były wyposażone w mechanizmy, które pozwalały skorygować ustawienie skrzydeł w stosunku do wiatru. Ze względu na te mechanizmy wyróżniano trzy typy wiatraków: koźlaki, paltraki i holendry.
W Muzeum Wsi Radomskiej znajduje się jeden paltrak oraz cztery koźlaki. Do zwiedzania udostępniono wiatraki koźlaki z Grabowca i Kajetanowa.
W XVII w. pojawił się w Polsce nowy typ wiatraka, w którym obracała się tylko drewniana głowica ze skrzydłami, tzw. czapa. Wsparty na fundamentach korpus pozostawał nieruchomy. Dzięki temu można było go budować z cegły lub kamienia, co na obszarach odczuwających brak drewnianego budulca miało ogromne znaczenie. Nazwano je holendrami, ponieważ niezwykle szybko rozpowszechniły się na terenach dzisiejszej Holandii, gdzie używano ich do odwadniania polderów.
Holendry, popularne w innych regionach Polski, nie są typowym elementem krajobrazu wsi radomskiej. Muzeum nie posiada w swojej kolekcji przykładu takiego wiatraka. Znajdujący się w Muzeum paltrak jest obiektem przebudowanym na młyn elektryczny.
W skład zespołu wchodzą:
- Koźlak z Grabowca
- Paltrak from Gniewoszów
- Koźlak z Kajetanowa
- Holender z Wierzbicy
- Holender z Dąbrowy Jastrzębskiej
ZALOGUJ
