Dzień tygodnia | Godziny otwarcia | |
---|---|---|
poniedziałek | 10:00 - 16:00 | |
wtorek | 10:00 - 18:00 | |
środa | 10:00 - 18:00 | |
czwartek | 10:00 - 18:00 | |
piątek | 10:00 - 18:00 | |
sobota | 10:00 - 18:00 | |
niedziela | 10:00 - 18:00 |
Święta | Godziny otwarcia |
---|---|
2023.08.15 (wtorek) | x |
2023.11.01 (środa) | x |
2023.11.11 (sobota) | x |
2023.12.25 (poniedziałek) | x |
2023.12.26 (wtorek) | x |
2024.01.01 (poniedziałek) | x |
2024.01.06 (sobota) | x |
2024.03.31 (niedziela) | x |
2024.04.01 (poniedziałek) | x |
2024.05.01 (środa) | x |
2024.05.03 (piątek) | x |
2024.05.19 (niedziela) | x |
2024.05.30 (czwartek) | x |
2024.08.15 (czwartek) | x |
2024.11.01 (piątek) | x |
2024.11.11 (poniedziałek) | x |
2024.12.25 (środa) | x |
2024.12.26 (czwartek) | x |
Bilety | ||
---|---|---|
normalny | 17.00 PLN | |
ulgowy | 10.00 PLN |
Powyższy cennik dotyczy całego obiektu. |
Przewodnik | |
---|---|
w języku polskim odpłatnie | 70.00 PLN |
Każda z sześciu sal parteru poświęcona jest odmiennej grupie zabytków etnograficznych.
Sala pierwsza: Rolnictwo (uprawa ziemi i hodowla zwierząt)
Kolekcja obejmuje narzędzia i sprzęty stosowane na ziemi bytowskiej na przestrzeni ostatnich dwóch wieków. W zbiorach znajdują się zarówno przedmioty, które bezpowrotnie wyszły z użycia, jak i te, które spotkać można współcześnie w każdym niemal gospodarstwie. Do najbardziej archaicznych zaliczyć należy drewniane jarzma na krowy i jarzma podwójne na woły. Reprezentowane są także radła z drewnianymi odkładnicami, drewniane brony, cepy dwukapicowe, plecione baty z dębowych łubków, dłubane naczynia zasobowe na ziarno, dłubane koryta do parzenia ubitych świń, żarna i młyny kaszowe.
Sala druga: Zajęcia pozarolnicze
Jest to grupa zajęć, które nie stanowiły głównego źródła utrzymania, jak np. rzemiosła wiejskie, ale były wykonywane jako dodatkowe obok rolnictwa i hodowli zwierząt. Kolekcja obejmuje zbiór eksponatów dotyczących rybołówstwa, pszczelarstwa, zbieractwa i łowiectwa.
Rybołówstwo
W zbiorach dotyczących rybołówstwa znajduje się ok. 20 ości do kłucia ryb wykonywanych we własnym zakresie metodą chałupniczą (np. przerobione z wideł) lub na zamówienie w warsztatach kowalskich. Na uwagę zasługuje jedyny w zbiorach młot do głuszenia ryb, a także dłubanka wydobyta z Jeziora Bobięcińskiego niedaleko Miastka oraz narzędzia związane z zimowymi połowami pod lodem (odbywającymi się i współcześnie), takie jak: specjalnie skonstruowane siekiery do wyrąbywania przerębli, wyciągarka do sieci na płozach oraz matniowa sieć ciągniona do przeciągania pod lodem. Ponadto zgromadzony jest sprzęt do połowu raków łowionych dawniej w dużych ilościach w miejscowych jeziorach. Są to przede wszystkim bębenki zwane tutaj wiancorkami. W zbiorach znajduje się także jedyny egzemplarz ceramicznej lampy do wabienia raków w postaci dzbanowatego naczynia z okrągłymi otworami na brzuścu, wewnątrz którego palił się ogień.
Pszczelarstwo
Trzon zbiorów pszczelarskich stanowią słomiane koszki w różnych wielkościach i kształtach: od stożkowatych do form sześciennych. Kolekcja obejmuje 30 uli słomianych (koszek) i 5 uli domkowych, a także zbiór specjalistycznych narzędzi, służących do obsługi pszczelich rojów.
Zbieractwo
W kolekcji dotyczącej zbieractwa znajdują się kosze na grzyby i jagody, wykonane z jałowcowych witek i korzeni sosnowych, grzebienie do zbierania jagód oraz różnych konstrukcji noże do wydobywania torfu i formy do ubijania surowca torfowego w kostki.
Łowiectwo
Łowiectwo obejmuje przede wszystkim zbiór kilku kłusowniczych łapic żelaznych na grubego zwierza oraz kilkunastu łapek na myszy, szczury i inne szkodniki gospodarskie. Są to w większości przedmioty własnej konstrukcji, powtarzające uniwersalne, znane z innych terenów słowiańszczyzny schematy, ale z dużym wkładem własnej inwencji, np. w jednej z łapek na szczury, jej twórca zastosował mechanizm sprężynowy, pochodzący z przekonstruowanego bagażnika rowerowego.
Sale trzecia i czwarta: Rzemiosła wiejskie
Kowalstwo
Zbiór narzędzi kowalskich obejmuje praktycznie pełne wyposażenie kuźni. Posiadamy większość narzędzi, które potrzebne były w pracy kowala. Udało się pozyskać tak bogatą kolekcję dzięki przejęciu w 1992 roku wyposażenia likwidowanej kuźni w Jamnie. Uzupełnieniem zbiorów kowalskich są pojedyncze eksponaty pozyskane w innych wsiach. W zbiorach oprócz narzędzi znajdują się także półfabrykaty kowalskie oraz gotowe wyroby, np. pługi żelazne, zawiasy i okucia do drzwi, samorobne klucze do śrub, podkowy końskie. Na szczególną uwagę zasługują dwa miechy kowalskie (jeden z nich z kompletnym osprzętem) oraz palenisko kowala-amatora posiadające drewnianą konstrukcję. Nie mniej ciekawymi zabytkami są narzędzia kowalsko-weterynaryjne, wśród których wymienić można np. hak do usuwania zębów końskich.
Kołodziejstwo
Obejmuje niewiele narzędzi, m.in. drewniane podstawy kołodziejskie do osadzania kół, półfabrykaty kół i piast, specjalistyczne narzędzia do obróbki drewna, takie jak: wiertła, ośniki ciosły i topory.
Stolarstwo
Zbiór składa się z różnorodnych narzędzi oraz gotowych wyrobów stolarskich jak: zydle, kredensy – tobryty, skrzynie, przedmioty codziennego użytku domowego. Jest to jedna z bogatszych kolekcji w muzeum.
Ciesielstwo
Typowe narzędzia ciesielskie reprezentowane są zaledwie kilkoma piłami trackimi. Kolekcję uzupełniają narzędzia używane wspólnie przez stolarzy, cieśli i bednarzy.
Bednarstwo
Kolekcja składa się przede wszystkim z gotowych wyrobów bednarskich, takich jak: beczki, balie, wiadra, maselnice. Zbiór liczy około 50 naczyń. Z ciekawszych narzędzi wymienić trzeba m.in. specjalistyczny młotek do nabijania metalowych obręczy, cyrkle i rysiki bednarskie oraz strugi do obróbki klepek.
Sala piąta: Plecionkarstwo i tkactwo
Oprócz użytkowych plecionek wykonywanych przez gospodarzy dla własnych potrzeb gospodarskich, posiadamy współczesne wyroby wykonane przede wszystkim dla celów dekoracyjno-pamiątkarskich przez takich twórców jak: Albert Speiser z Motarzyna, Józef Kropidłowski z Niezabyszewa, Bronisław Pobłocki z Gostomka, Anna Ostrowska z Wdzydz Tucholskich. Zbiór liczy ponad 100 wyrobów: od koszy na grzyby, jagody i ziemniaki, po różne wielkości tzw. kip gospodarskich – płytkich koszy bez pałąka. Kolekcję uzupełniają plecione buty słomiane oraz wyplatane słomą burty do sań.
Jeśli chodzi o tkactwo, to należy ono do zajęć, których obecnie nie wykonuje się na naszym terenie. Udało się jednak zgromadzić większość narzędzi związanych z obróbką lnu i wełny, i odtworzyć w ogólnych zarysach na wystawie stałej cały proces technologiczny, od momentu zrywania lnu z pola, do tkania na krosnach. Jednym ze starszych eksponatów związanych z obróbką włókna lnianego jest szczotka do czesania lnu datowana na II połowę XVII w.
Sala szósta: Wyposażenie wnętrza domowego
Jest to kolekcja mebli i najróżnorodniejszych przedmiotów codziennego użytku, które zostały wydzielone z kolekcji ludowych rzemiosł jako zbiór obiektów stanowiących najbardziej charakterystyczne elementy wyposażenia wiejskiej chałupy. Są to nie tylko sprzęty wykonywane przez wiejskich stolarzy, czy przez samych gospodarzy dla własnych potrzeb, ale i wyroby fabryczne, miejskie, np. kufry, meble posagowe, wagi, żelazka, magle w żeliwnych obudowach itp. Pozostała część kolekcji to ceramika użytkowa, głównie z okresu międzywojennego: pojemniki na kaszę, mąkę, bańki na oliwę. Posiadamy w zbiorach także kilka ludowych, wykonanych we własnym zakresie zabawek oraz magle skrzyniowe i ręczne.