ZALOGUJ
 
jako Użytkownik »

jako Opiekun »
Podziel się
Facebook
Instagram
Pinterest

Gospodarstwo domowe

Wystawa stała
poziom turturi
W sali przedstawiamy narzędzia stosowane do mierzenia płodów rolnych, ich przechowywania, przetwarzania żywności oraz podstawowy sprzęt kuchenny. Jest zatem beczka na zboże, wydrążona w pniu, korzec i mace plecione z korzeni sosny. Widoczne są również przyrządy służące do obróbki ziarna – stepa ręczna do łuszczenia zboża na kaszę oraz żarna rotacyjne. W gospodarstwie... przeczytaj wszystko »
Adres
Muzeum Kaszubskie im. Franciszka Tredera w Kartuzach
ul. Kościerska 1
83-300 Kartuzy
Pomorskie
Dokładne miejsce wystawy
parter, sala II
Dzień tygodnia Godziny otwarcia
wtorek
08:00 - 16:00
środa
08:00 - 16:00
czwartek
08:00 - 16:00
piątek
08:00 - 16:00
sobota
09:00 - 15:00
Święta Godziny otwarcia
2024.12.25 (środa) x
2024.12.26 (czwartek) x
Dzień tygodnia Godziny otwarcia
wtorek
09:00 - 17:00
środa
09:00 - 17:00
czwartek
09:00 - 17:00
piątek
09:00 - 17:00
sobota
09:00 - 17:00
niedziela
10:00 - 17:00
Bilety
normalny 16.00 PLN
ulgowy 8.00 PLN
Powyższy cennik dotyczy całego obiektu.
Przewodnik
w języku polskim odpłatnie 60.00 PLN

W sali przedstawiamy narzędzia stosowane do mierzenia płodów rolnych, ich przechowywania, przetwarzania żywności oraz podstawowy sprzęt kuchenny. Jest zatem beczka na zboże, wydrążona w pniu, korzec i mace plecione z korzeni sosny. Widoczne są również przyrządy służące do obróbki ziarna – stepa ręczna do łuszczenia zboża na kaszę oraz żarna rotacyjne.

W gospodarstwie domowym niezbędna jest waga. Na Kaszubach stosowano – widoczne na wystawie – wagi szalkowe oraz ''dezmar'' – rodzaj drewnianej pałki z zamocowanym odważnikiem na jednym końcu, na drugim zaś zawieszany był ważony towar.

Przy sporządzaniu pożywienia stosowano koryta do wyrabiania ciasta chlebowego, łopaty do wyjmowania chleba z pieca, który wypiekany był przez gospodynie domowe. Ciekawą kolekcję stanowią maselnice tzw. Kierzenki, z których najciekawszą jest maselnica kołyskowa wystepująca w większości gospodarstw kaszubskich. Różnorodną natomiast kolekcję stanowią foremki do masła oraz wałeczki stosowane do uzyskiwania na wytworzonym maśle elementu dekoracyjnego.

Co jadano na Kaszubach?

We wszystkich społecznościach pożywienie pełni ważną funkcję, nie tylko ze względu na to, że jest niezbędne do przetrwania. Wiążą się z nim także liczne praktyki społeczne i kulturowe. To, jakie pokarmy spożywano zależne było od zasobności mieszkańców, wyznawanej religii oraz tego, jakie rośliny i zwierzęta występowały w zamieszkiwanej okolicy.

W związku z tym, że większość Kaszubów była Katolikami, część kultywowanych przez nich zwyczajów była ściśle związana z tym wyznaniem. Przykładem tego jest przestrzeganie postu, kiedy to w głównym menu znajdowały się potrawy z brukwi i marchwi, żur, kasze, śledzie solone i ryby z ziemniakami. Ponadto wierzono, że warzywa takie jak brukiew, buraki, marchew lepiej zbierać w okolicy św. Jadwigi, gdyż ta zapewni im odpowiednią słodycz. Kalendarz obrzędowy Kaszubów wyznaczał także najlepsze pory siewu i zbioru.

Ważnym elementem jadłospisu Kaszubów było mleko i to, co z niego wytwarzano. Były to głównie maślanka pita do obiadu oraz masło, które nie tylko spożywano, ale także sprzedawano.

Z produktów zbożowych przygotowywano kasze (z jęczmienia, pszenicy, owsa, tatarki, żyta), które podawano na gęsto ale także w zupach. Oprócz tego ze zbóż produkowano mąkę, z której pieczono chleb, pieczono i smażono placki, gotowano zacierki i kluski.

Dieta Kaszubów opierała się także na ziemniakach, brukwi, marchwi, kapuście, grochu i burakach. Z tych pierwszych przygotowywano między innymi tzw. „trypane ziemniaki” w formie ugotowanej a następnie tłuczonej, które podawano z maślanką. Kapustę spożywano na surowo lub po ukiszeniu.

Mięso należało do potraw odświętnych. Częściej przygotowywano je tylko w domach bogatszych gospodarzy. Charakterystycznym daniem spożywanym na Kaszubach była tzw. „okrasa”. Przygotowywano ją z siekanej w korycie gęsiny, którą solono a następnie przechowywano w glinianych naczyniach. Jadano ją przez cały rok jako dodatek do innych potraw lub chleba. Dodatkowo na stole kaszubskim gościły ryby w postaci pieczonej, gotowanej, prażonej i rzadziej smażonej. Szczególnie w okresie postu zjadano duże ilości solonych śledzi.

Uzupełnieniem posiłków były grzyby i owoce leśne, które zbierano w kaszubskich lasach, owoce, a także produkty pszczelarskie.

 Truskawka kaszubska w j. kasz. kaszëbskô malëna

Truskawki sprowadzono na Kaszuby na początku XX wieku. Helena Gruchała jako pierwsza podjęła się ich uprawy a ks. Anastazy Sadowski doprowadził do jej upowszechnienia wśród tamtejszych rolników. Początkowo hodowano je na terenie Długiego Kierza, skąd pochodziła pionierka, wraz z upływem czasu obszar ten powiększał się i dziś obejmuje całe Pojezierze Kaszubskie. Region ten nazywany jest zagłębiem truskawkowym. Ze względu na sprzyjające warunki glebowe i klimatyczne, Truskawki Kaszubskie posiadają unikatowy smak i aromat.

Dla amatorów tej odmiany i turystów, corocznie na przełomie czerwca i lipca odbywa się impreza plenerowa „Truskawkobranie”, która oprócz promocji tego owocu popularyzuje również kulturę kaszubską.

Komentarze wyświetlą się po weryfikacji przez moderatora, a ocena po zebraniu pięciu komentarzy.