Chałupa, będąca centralną częścią zagrody z Bielin, powstała w 1789 roku, zbudowano ją dla rzemieślnika trudniącego się łupaniem gontów. Obiekt należy do najstarszych XVIII-wiecznych zabytków architektury wiejskiej zachowanych na Kielecczyźnie. Wąskofrontowy, drewniany budynek mieszkalny o przebiegu pomieszczeń sień – izba – komora posiada czterospadowy dach kryty gontem.
W sieni znajduje się komin z wnęką, w izbie natomiast kuchnia z blachami, piecem grzewczym i chlebowym. Na tragarzu zachował się napis fundacyjny o treści: „AD 1789 IHS Die 14 Juli”.
Bogate wyposażenie izby mieszkalnej jest charakterystyczne dla zamożnej rodziny wiejskiej z połowy XIX wieku. W sieni podziwiać można warsztat rzemieślnika wyrabiającego gonty („gonciarza”) z kompletem narzędzi (kobylice, siekiery, ośniki), a także same gonty na różnych etapach produkcji.
Na uwagę zasługuje okno wziernikowe w sieni, wycięte w obrotowej belce zrębu.
W 1955 roku chałupa została wykupiona od Władysława Domagały. Znalazła się w gestii działającego wówczas w Kielcach Muzeum Świętokrzyskiego. Do 1974 r. udostępniana była turystom jako punkt etnograficzny „in situ” (w miejscu). W 1974 roku została rozebrana, po czym w 1982 roku przeniesiona do skansenu w Tokarni. W skład zagrody wchodzą dodatkowo: zrębowa, kryta strzechą obórka z Brzezin (1916 r.) oraz stodoła z Radkowic, pochodząca z drugiej połowy XIX w., wzniesiona w konstrukcji węgłowej, kryta czterospadowym słomianym dachem.
ZALOGUJ