Sala historyczna została podzielona na kilka stref tematycznych. W pierwszej z nich omawiane są najważniejsze religie wyznawane w przeszłości oraz obecnie przez mieszkańców Ziemi Piskiej. Najciekawsze eksponaty stanowią drewniane rzeźby Jezusa Chrystusa oraz św. Piotra i św. Pawła ocalone z cmentarza w Ubliku oraz ostatnia zachowana macewa z piskiego kirkutu. Ciekawymi zabytkami wskazującymi na obecność ewangelików czy starowierców są m.in. zachowane książki o tematyce religijnej, śpiewniki i modlitewniki.
Dużo miejsca w nowej aranżacji wystawy stałej poświecono historii Pisza, która prezentowana jest w kilku kolejnych strefach. Na wystawie można przeczytać najstarszy dokument w historii naszego miasta – przywilej praw osadniczych i bartnych z 1367 r., obejrzeć ciekawy zbiór archiwalnych fotografii, a także mapy pokazujące zmiany i losy nadgranicznych terenów w pierwszej połowie XX wieku.
Jedną ze stref poświęcono Mazurom, przedwojennym mieszkańcom Prus Wschodnich, którzy stanowili charakterystyczną grupę etniczną zamieszkującą tereny bezpośrednio sąsiadujące z Polską. Mazurzy w zdecydowanej większości byli wyznania ewangelickiego, posługiwali się gwarą mazurską, która wywodzi się z języka staropolskiego z dużym udziałem zapożyczeń z języka niemieckiego. Wskutek działań wojennych i emigracji w drugiej połowie XX w., Mazurzy stanowią dzisiaj niewielki odsetek mieszkańców Ziemi Piskiej.
Przy wyjściu z hali historycznej znajdują się eksponaty nawiązujące do epoki PRL, m.in. pamiątki mieszkańców Pisza, tablice nieistniejących urzędów i instytucji, a także zdjęcia z drugiej połowy XX w.