Będzie liczyć 7300 m kw. i znajdzie się na niej ok. 3600 muzealiów (w tym ponad 2100 obiektów należących do MHP) oraz ok. 400 kopii lub replik obiektów historycznych. Historia opowiadana będzie za pomocą zróżnicowanych środków: eksponatów, multimediów, scenografii oraz instalacji artystycznych.

Narracyjna wystawa stała

Przedstawi ponadtysiącletnie dzieje państwa i narodu polskiego przy pomocy oryginalnych zabytków oraz scenografii i multimediów. Centralne miejsce zajmie w tej opowieści historia wolności, w tym wielowiekowa historia polskiego parlamentaryzmu, tradycje konstytucyjne, tradycje republikańskie, dzieje walki o zachowanie i odzyskanie niepodległości oraz zmagania z totalitaryzmami.

Prace nad scenariuszem prowadził zespół historyków MHP wspomagany przez wybitnych badaczy z czołowych krajowych ośrodków akademickich. Projekt ekspozycji przygotowało konsorcjum pracowni WWAA oraz Platige Image, zwycięzca międzynarodowego konkursu przeprowadzonego przez Muzeum. Liderami tego zespołu byli Natalia Paszkowska i Boris Kudlička.

Intensywne prace nad przygotowaniem projektu plastyczno-przestrzennego wystawy trwały od listopada 2016 roku. Ostateczny scenariusz wystawy oraz koncepcję scenograficzną jej najważniejszych punktów opracowano w 2017 roku.

Ścieżka zwiedzania

Wystawa zaprosi zwiedzających do zapoznania się z wartką, pełną dramaturgii, wielowątkową opowieścią. Jej treść zostanie przekazana za pomocą eksponatów, pochodzących z kolekcji Muzeum i wypożyczonych od innych instytucji, oryginalnej scenografii oraz instalacji multimedialnych. Wszystko po to, by stworzyć atrakcyjną przestrzeń doświadczania historii. 

Ścieżka zwiedzania będzie prowadzić przez sześć galerii, w których opowiemy historię kolejnych epok: Polska Piastów i Jagiellonów (od początków państwa do 1573 roku), Dawna Rzeczpospolita (1573–1795), Pod zaborami (1796–1914), Niepodległa (1914–1939), Polska Walcząca (1939–1945), Polacy wobec komunizmu (1945–1990).

Narracja wystawy będzie koncentrować się na trzech wątkach. Są to: wolność, tożsamość i przemiany cywilizacyjne. Każdy z nich uważamy za niezbędny dla zrozumienia polskiego doświadczenia historycznego.

Wolność rozumiana jako niepodległość, przestrzeń działalności politycznej i obywatelskiej, a także jako wolność osobista to szczególnie ważny wątek polskiej historii. Szerokie potraktowanie tematu wolności pozwoli przedstawić zarówno wyjątkowość ustroju dawnej Rzeczypospolitej, jak i historię polskich walk o niepodległość w XIX i XX wieku. 

Wątek tożsamościowy naświetli drogę kształtowania się polskiego państwa. Pomoże opowiedzieć o fenomenie wielonarodowej i wieloreligijnej Rzeczypospolitej, pokaże proces tworzenia się nowoczesnej identyfikacji narodowej w okresie zaborów oraz dramatyczne wyzwania dla tożsamości, jakimi były okupacja niemiecka, zmiany granic i struktury społecznej oraz komunizm.

Opowieść o przemianach cywilizacyjnych uzmysłowi zwiedzającym, jak wyglądało życie codzienne w minionych epokach. Pozwoli ukazać w jaki sposób zmiany w dziedzinie techniki wpływały na gospodarkę i społeczeństwo. Narracja tego wątku skoncentruje się przede wszystkim na czasach wielkich przełomów społeczno-gospodarczych, gdy cywilizacja europejska przechodziła głębokie przekształcenia. A ziemie polskie i Polacy – razem z nią.

Trzy główne wątki będą składać się na wielobarwną podróż przez polską historię. W jej trakcie twórcy wystawy chcą zwrócić uwagę zwiedzających przede wszystkim na kilkanaście miejsc szczególnych (tzw. dominanty). To właśnie tam przedstawione będą najważniejsze wydarzenia i zjawiska z historii Polski. Wśród nich znajdą się m.in. dwór Jagiellonów, panorama pola elekcyjnego, miasto z okresu rewolucji przemysłowej, bitwa warszawska 1920 roku, konspiracyjny lokal z czasu II wojny światowej czy Stocznia Gdańska z okresu strajku w sierpniu 1980 roku.