Wystawa czasowa przybliżająca postać Jana Henryka Dąbrowskiego, patrona Pałacu w Winnej Górze. Choć imię generała wybrzmiewa często w trakcie wykonywania hymnu państwowego, to w ocenie współczesnych historyków ciągle pozostaje on jednym z mniej znanych bohaterów narodowych. Premiera wystawy odbywa się przy okazji otwarcia zmodernizowanego budynku stajni i wozowni przy pałacu w Winnej Górze. Wystawa została dofinansowana ze środków Województwa Wielkopolskiego.

O WYSTAWIE

W zamierzeniu autorek/ów ekspozycja ma przede wszystkim pokazać Dąbrowskiego jako człowieka o złożonym charakterze, którego losy i życiowe wybory nie zawsze przystawały do polskiej wizji dziejów. Stawiany był często za przykład fachowego oficera zawodowego, ale też oskarżany wielokrotnie o zdradę i postawę karierowicza. Słynny dziewiętnastowieczny historyk warszawski Tadeusz Korzon, atakujący Dąbrowskiego, przyznawał, że ten „nie załamał się nigdy; błądził może nieraz, szukał wyjść bądź zanadto hazardowych, bądź też zbyt dla naszego narodu (…) kompromisowych, ale szukał ich zawsze i wszędzie, zawsze gotów do pracy, do obmyślenia projektu”. Dlatego zbliżająca się wystawa czasowa i towarzyszący jej program edukacyjny będzie okazją nie tylko do przedstawienia postaci generała, ale również zachętą do indywidualnych poszukiwań pytań o współczesne znaczenie słowa patriotyzm.

DLACZEGO TAKI TYTUŁ?

Celem wystawy jest lekkie „odbrązowienie” Jana Henryka Dąbrowskiego, który w trakcie swojego życia musiał dokonywać trudnych wyborów, niejednokrotnie narażając się na krytykę ze strony rodaków. Jednym z głównych zarzutów był fakt, że Dąbrowski nie mówił dobrze w języku polskim i ze względu na swój niemiecki sposób życia złośliwie był nazywany „Niemcem”. Polacy zarzucali mu niechęć do trunków, oschły i wymagający sposób bycia, służbistość i zbyt wielkie przywiązanie do dyscypliny. 

W jego życiorysie odnajdujemy wiele wątków świadczących o złożoności jego charakteru. Znany był z myślenia w kategoriach wojskowych, świetnie się sprawdzał w konstruowaniu planów i organizacji, a jednocześnie pisał listy miłosne do swojej żony Lili. Chciał ugruntować swoją pozycję materialną, łaknął sławy i awansu, ale wspierał potrzebujących i wiele wymagał od siebie, samodzielnie podnosząc swoje kwalifikacje zawodowe. Wykazywał się ogromnym zaangażowaniem w realizację planów wojskowych często z narażeniem życia, co przekładało się na niewątpliwe zasługi wojskowe. Ostatecznie w poczuciu niedocenienia, odsunięcia od wysokich stanowisk, ale też cierpiący z powodu odniesionych ran, wycofał się do Winnej Góry. W ocenie współczesnych historyków działalność Dąbrowskiego oceniana jest pozytywnie, niemniej nie był postacią krystaliczną, bo jak każdy bohater, których lubimy idealizować, był przede wszystkim człowiekiem.

FORMAT GRY PLANSZOWEJ

Zwiedzający winnogórską wystawę zostaną zaproszeni do odkrywania ciekawego życiorysu Dąbrowskiego przedstawionego w formie nawiązującej plastycznie do gry planszowej. Kierunek poruszania się po ekspozycji wyznaczają kolejne pola, na których pojawiać się będą nowe wydarzenia i nowe postaci związane z historią życia generała. Niektóre z nich zachęcą do dłuższego postoju i do oglądania zabytków z epoki, inne do prostych aktywności, np. do układania poduszkowych fortyfikacji czy przymierzania elementów stroju polskich legionistów. Nie zabraknie również głosu samego Dąbrowskiego, który lubił opisywać swoje wojskowe dokonania, ale też wracać pamięcią do chwil spędzonych w rodzinnych stronach. Usłyszymy go w specjalnie stworzonym do wystawy słuchowisku. Do dyspozycji zwiedzających oddany zostanie drukowany przewodnik – plan tej historycznej rozgrywki – zachęcający m.in. do postawienia się w roli generała i podjęcia w jego imieniu ważnych decyzji związanych z obowiązkami wobec ojczyzny, w duchu odpowiedzialności za rodzinę, ambicji zawodowej, honoru, dyscypliny czy szacunku do tradycji.