Pierwsza w Polsce indywidualna wystawa ukraińskiego artysty Valentyna Odnoviuna zaprezentuje cykle fotograficzne poświęcone miejscom przymusowego odosobnienia. Powstające głównie w Litwie, Ukrainie, Łotwie, Polsce i Niemczech na przestrzeni ośmiu lat prace wynikają z jego zainteresowań fotografią kontekstualną i postsowiecką rzeczywistością. Artysta poszukuje miejsc totalitarnej przemocy, analizuje ich wygląd by w nieoczywisty sposób je sfotografować. Zdjęcia te są częścią opisanej, lecz niewidzianej historii drugiej wojny światowej i komunizmu w Europie Wschodniej. Tworzą archiwa śladów obecności osób izolowanych, więzionych i eksterminowanych. Dzięki formalnym zabiegom fotografie Odnoviuna zyskują wieloznaczność. Wizjery dawnych cel więziennych, zaświetlone arkusze papieru fotograficznego czy powierzchnie ścian budynków, kreują zaskakujące jakości wizualne, bliższe abstrakcji niż rzeczowej rejestracji. Odnoviun nawiązuje w swojej twórczości m.in. do polskich wątków, jeden z cykli PW44 poświęca Powstaniu Warszawskiemu. Inny, Horyzonty, zawiera pracę zrealizowaną w dawnym więzieniu Gestapo, potem UB w Gdańsku. Artysta zwraca uwagę na ciągłość historycznego wykorzystywania tych samych miejsc. Tworząc swoiste archiwa dowodów zastanawia się nad historią, nad człowieczą naturą i nad powracającym wciąż zagrożeniem dla ludzkiej wolności.

Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka

Valentyn Odnoviun – urodził się w 1987 roku w Charkowie w Ukrainie. Od dekady mieszka i pracuje w Wilnie. Należy do Litewskiego Związku Fotografów. Absolwent Wileńskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Fotografii i Sztuki Mediów (2016) oraz Teorii i Historii Sztuki (2019). Studiował również w 2015 roku w Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi oraz Akademii Sztuk Pięknych w Monachium w ramach programu Erasmus. Obecnie pracuje nad doktoratem w Litewskim Instytucie Badań nad Kulturą. Jest laureatem stypendiów rezydencyjnych i nagród na międzynarodowych festiwalach, m.in. w Nowej Zelandii, USA i wielu krajach Europy. Bada potencjał fotografii jako medium nieograniczonego, otwierającego widza na wielokierunkową interpretację. Jednocześnie jego twórczość jest głosem pokolenia, które przepracowuje niełatwe dziedzictwo komunistyczne Ukrainy, Litwy, Estonii i Polski. Przypomina o istnieniu reżimów w kontekście współczesnych zagrożeń i  podziałów społecznych.

Kuratorka: Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka