Macierzyństwo Maryi

W sztuce temat Bożej Rodzicielki podejmowany jest niezwykle często. Maryja pokazywana była w scenach Zwiastowania, Nawiedzenia, trzymająca czy karmiąca Dzieciątko, podczas wydarzeń z całego życia Jezusa, przede wszystkim pod Krzyżem (Opłakiwanie) czy podtrzymująca ciało martwego Chrystusa (Pieta). Wybitna historyczka sztuki Maria Poprzęcka w monografii malarstwa polskiego stwierdziła, że obraz Matki Bożej Częstochowskiej, „wschodni w treści, zachodni w warstwie malarskiej, naród obrał za swą największą świętość” i wizerunek ten – wraz z Bitwą pod Grunwaldem Jana Matejki – ukształtował zbiorową wyobraźnię Polaków.
W tym kontekście nabiera aktualności i mocy pytanie o to, na ile tradycyjne, powszechnie akceptowane wzorce maryjnej ikonografii przemawiają do współczesnego odbiorcy i czy jesteśmy w stanie wprowadzić do przestrzeni sakralnej dzieła sztuki, które przekraczają nasze wyobrażenia, oczekiwania, upodobania wyznaczone przez poprzednie epoki.

Na te i wiele innych pytań musieli odpowiedzieć sobie uczestnicy pierwszej edycji Ogólnopolskiego Konkursu Sztuki Sakralnej, ogłoszonego przez Fundację Maria i Marta z Wrocławia. Temat konkursu, macierzyństwo Maryi, uruchomił wyobraźnię artystów na polu zarówno przedstawianych motywów, jak i technik artystycznych. Na prezentowanej w Akademii Lubrańskiego wystawie możemy więc zobaczyć bardzo zróżnicowane prace – od tradycyjnych ikon po współczesne ich interpretacje, abstrakcje geometryczne, przedstawienia figuratywne czy symboliczne; obok prac malarskich i rysunków widzimy  grafikę warsztatową i komputerową, typografię, fotografikę artystyczną. Zebrane tu dzieła są wyrazem różnorodnej wrażliwości artystycznej i religijnej twórców oraz rozmaicie pojmowanej przez nich roli sztuki sakralnej.

Szczególnie interesujące wydaje się łączenie tradycji ikonograficznej, ukształtowanej w chrześcijańskiej sztuce sakralnej w poprzednich wiekach, z nowatorskimi ujęciami tematycznymi i formalnymi, zanurzonymi we współczesności. W takiej poetyce wykonane zostały nagrodzone prace: Macierzyństwo Błażeja Guzy, Zwiastowanie Kamili Kansy oraz
Owoc granatu Katarzyny Fydrych. Szczególnym rysem poznańskiej wystawy jest wprowadzenie współczesnych prac konkursowych w dialog z dawnymi (XIV-XIX w.) dziełami z kolekcji Muzeum Archidiecezjalnego

/ ks. dr Jerzy Stranz /

Galeria Sztuki Współczesnej Akademii Lubrańskiego
kurator: ks. dr Jerzy Stranz, Piotr Marek
aranżacja: dr Raman Tratsiuk