ZALOGUJ
 
jako Użytkownik »

jako Opiekun »
Podziel się
Facebook
Instagram
Pinterest

Chałupa Banasika

Wystawa stała
poziom turturi
Chałupa Banasika – (kurna chałupa) z 1807 roku przeniesiona z przysiółka Mała Sidzinka w 1963 roku. Jej powierzchnia zabudowy wynosi 49, 5m2, a powierzchnia wozowni to 17, 6m2. Łącznie kubatura zabudowania wynosi 238m3. Zbudowana z drewna iglastego – jodły. Drewno używane było do budowy konstrukcji wieńcowej ścian. Jest to typ chałupy zrębowej, zwanej wieńcowej. Budowa tego typu... przeczytaj wszystko »
Adres
Skansen w Sidzinie-Muzeum Kultury Ludowej
ul. Binkówka
34-236 Sidzina
Małopolskie
Dzień tygodnia Godziny otwarcia
poniedziałek
09:00 - 15:00
wtorek
09:00 - 15:00
środa
09:00 - 15:00
czwartek
09:00 - 15:00
piątek
09:00 - 15:00
Święta Godziny otwarcia
2024.12.25 (środa) x
2024.12.26 (czwartek) x
Dzień tygodnia Godziny otwarcia
poniedziałek
x
wtorek
09:00 - 15:00
środa
09:00 - 17:00
czwartek
09:00 - 17:00
piątek
09:00 - 17:00
sobota
10:00 - 17:00
niedziela
14:00 - 17:00
Wymagana rezerwacja wizyty w obiekcie.
Bilety
normalny 15.00 PLN
ulgowy 10.00 PLN
dzieci bezpłatnie do lat 4
Powyższy cennik dotyczy całego obiektu.

Chałupa Banasika – (kurna chałupa) z 1807 roku przeniesiona z przysiółka Mała Sidzinka w 1963 roku. Jej powierzchnia zabudowy wynosi 49,5m2, a powierzchnia wozowni to 17,6m2. Łącznie kubatura zabudowania wynosi 238m3. Zbudowana z drewna iglastego – jodły. Drewno używane było do budowy konstrukcji wieńcowej ścian. Jest to typ chałupy zrębowej, zwanej wieńcowej. Budowa tego typu obiektu polega na poziomym i warstwowym układaniu bali, czyli płazów, łączonych na narożach za pomocą specjalnych zacięć, w owej chałupie występuje złącze typu na” rybi (jaskółczy) ogon”. Konstrukcja wzmocniona została drewnianymi kołkami. Dolna warstwa zrębu i górna wzniesiona jest z grubszych bali. Surowcem wypełniającym konstrukcję jest mech.

Chałupa zbudowana została na wyższej kamiennej podmurówce. Dach o konstrukcji krokwiowej, dwuspadowy, przyczółkowo-naczółkowy, tzw. dymnikowy, kryty gontem drewnianym. W dachu występują specjalne otwory (dymniki) przez które dym – „kurz-kurna chata” wydostawał się na zewnątrz. Pod dachem znajduje się strych. Charakterystyczne dla tej chałupy są zdobienia rysi, czyli wysuniętych belek podpierających duży nadwieszony okap umieszczonych na ganku biegnącego wzdłuż frontowej ściany chałupy oraz drzwi posiadające półkoliste wycięcie nadproży. Występują trapezoidalne szczyty, które wypełnione są szalunkiem z desek. W szczytach znajdują się wycięte otwory w formie kwadratu – małe oszklone okienko. Wewnątrz szpary między belkami są zamalowane na kolor niebieski (wapno czyste z dodatkiem ultramaryny). Podłoga wykonana jest z drewnianych desek. Sufit (powała) wykonany jest z desek, które przybite są do desek stropowych od strony strychu. Deski łączone są na „wypust”. Na środkowej belce pułapowej w świetlicy umieszczono datę wybudowania budynku.

Natomiast w piekarni, tzw. czarnej izbie, w powale znajduje się mały otwór przez który dym wydostawał się na poddasze. W piekarni, pełniącej funkcję kuchni, mieści się na wprost wejścia piec kurny z paleniskiem otwartym, przyrządzanie posiłków musiało odbywać się w specjalnych naczyniach do których przymocowany był trójnóg, lub w garnkach ustawionych na trójnogu, piecem chlebowym, i nolepą.  Przez środek świetnicy biegnie pod stropem pojedyncza belka zwana sosrębem, a na nim  prośby do św. Floriana o oszczędzenie przed ogniem, oraz datę budowy i  nazwiska fundatorów. Chałupa posiada bogatą snycerkę wykończeniową. Jest to typ chałupy szerokofrontowej, charakteryzującej się jednotraktowym układem pomieszczeń. Oznacza to, że pod wspólnym dachem połączona jest część mieszkalna i inwentarska – gospodarcza, która oddzielona jest sienią, co powoduje powstanie wydłużonej bryły budynku. Chałupa składa się z tzw. świetnicy, piekarni, sieni i komory. Od tyłu chałupy do ścian bezokiennych przystaje pomieszczenie gospodarcze (kuca). Budynek pełnił funkcje mieszkalne, ale i gospodarcze. Wnętrza są wyposażone w sprzęt domowy i elementy wystroju ludowego typowego dla pierwszej połowy XIX wieku.

Komentarze wyświetlą się po weryfikacji przez moderatora, a ocena po zebraniu pięciu komentarzy.