Kowalstwo to zawód, którego zmierzch zaczął się w momencie coraz większego dostępu do wyrobów żelaznych pochodzenia przemysłowego. W Polsce, w wyniku zniszczeń wojennych, jeszcze przez wiele lat po II wojnie światowej kowale, zwłaszcza kowale wiejscy, posiadali i rozwijali swe kuźnie. Do końca lat sześćdziesiątych XX wieku, nawet w dużych miastach wielkopolskich istniało zapotrzebowanie na wyroby i usługi kowalskie (np. dla koni pociągowych wykorzystywanych w transporcie), przykładem kuźnia w Poznaniu na ulicy Kuźniczej.
Warsztaty te z czasem zajmowały się jednak już tylko podkuwaniem koni i naprawami drobnego sprzętu.

Na wystawie w Mniszkach, we wnętrzu odtwarzającym dawną kuźnię wykorzystany został sprzęt pochodzący z małej wioski Tuczępy w gminie Międzychód w Wielkopolsce. Kuźnia ta, pochodząca z XIX wieku, służyła początkowo gospodarstwu Unruhów w Mniszkach i Tuczępach, a w okresie powojennym, aż do lat osiemdziesiątych XX wieku, głównie miejscowej spółdzielni rolniczej, a także wszystkim mieszkańcom. Obecnie nie istnieje, a dawny warsztat przebudowano.
Z kuźni w Tuczępach udało się uratować znajdujące się obecnie na wystawie:
– miech skórzany do podsycania ognia,
– stół – warsztat kowalski, a także drobne przedmioty – np. blaszaną skrzynkę na narzędzia i blaszane olejarki.
Z Kamionny (gm. Międzychód) pochodzi: miech przenośny oraz wiertarka kowalska.

Tak jak w każdej kuźni znajdziemy tu też:

– palenisko (piec) zbudowane z cegieł, połączone z miechem, a także palenisko (ognisko) przenośne, zwane czasem także: kuźnią przenośną, z żeliwną kotliną, służące do rozgrzewania stali przeznaczonej do ręcznego kucia oraz wentylatorem uruchamianym za pomocą przekładni, paska i napędu nożnego z pedałem;
– kowadło usytuowane w centralnym miejscu (w naszej kuźni dwa: jednorożne, najczęściej występujące, pochodzące z nieznanej miejscowości z terenu Ziemi Lubuskiej oraz bezrożne z nieznanej miejscowości z powiatu międzychodzkiego. Kowadła te wyposażone są w otwory o przekroju kwadratowym i okrągłym, w które wkładało się np. podcinki;
– młotki różnych wielkości; kilka rodzajów kleszczy do chwytania rozgrzanego metalu, (pochodzące z: Tuczęp, Kwilcza, Kamionny)
– fartuch kowalski skórzany z Kamionny.
Ciekawym przykładem wyrobów kowalskich są ręcznie kute, ponadstuletnie okucia do drzwi z kościoła w Kamionnie, gm. Międzychód.
Prócz tego w kuźni znajdziemy też różne rodzaje podków, w tym:
– podkowy hacelowe z nagwintowanymi otworami, w które wkręca się hacele (kolce zapobiegające poślizgnięciu się konia);
– podkowy gryfowane z zębcem i w końcach ramion zagiętymi gryfami;
– podkowa warszawska dla koni pracujących na asfalcie lub bruku, z miejscem na gumową podkładkę.
W drewnianej skrzyneczce przechowywane są podkowiaki (hufnale) – gwoździe do przybijania podkowy.

Prezentowane przedmioty pochodzą z dawnych gospodarstw z gm. Międzychód.

Ponieważ kuźnie były budynkami wolnostojącymi, wznoszonymi zazwyczaj w pewnym oddaleniu od innych zabudowań – na skraju wsi, ulicy, kuźnia na wystawie w Mniszkach również usytuowana została w zasygnalizowanym, odrębnym miejscu uliczki.