Mniszki położone są na terenie Pojezierza Międzychodzko-Sierakowskiego. Ze względu na obficie występujące w tutejszych jeziorach i rzekach ryby, przez wieki kształtował i rozwijał się tu zawód rybaka. Profesja ta, z czasem coraz bardziej doskonalona, wymagała dużej wiedzy przyrodniczej i coraz lepszych narzędzi i sprzętu. Niestety, ogólny regres gospodarki śródlądowej rybackiej spowodował zanik i tego rzemiosła. Obecnie nauka w zawodzie rybaka podejmowana jest tylko sporadycznie… Wystawa w Mniszkach – to miejsce, które przypomnieć ma dawne tradycje i choć drobną część wiedzy z związanej z rybactwem.
Wszystkie eksponowane przedmioty pochodzą z powiatu międzychodzkiego, ze zbiorów p. Zdzisława Kasprzyka – rybaka śródlądowego, absolwenta Technikum Rybactwa Śródlądowego w Sierakowie, wieloletniego nauczyciela zawodu w tej szkole.
Prezentujemy tu m.in. używane kiedyś narzędzia:
– żak (pułapka na ryby w kształcie cylindra), wykonany z drewnianych obręczy, na których rozpięta jest sieć, wyposażona w „skrzydła”, żaki zastawiało się w miejscach przepływu ryb
– mieroża – rodzaj żaka z doszytym przedsionkiem rozpiętym na kabłąku, mieroża zastawiana jest w miejscach przepływu ryb, podobnie jak żak jest to pułapka na ryby w kształcie cylindra, obręcze najczęściej drewniane, na nich rozpięta jest sieć;
– więcierz (inaczej więciorek, bębenek), rodzaj pułapki na ryby w kształcie cylindra, podobny do żaka, różni się tym, że nie posiada skrzydeł, zastawiany jest w miejscach przepływu ryb; więcierz znajdujący się na wystawie ma obręcze drewniane, na których rozpięta jest sieć (wszystkie sieci wykonane zostały w ramach warsztatów przez instruktora);
– wonton, sieć jednościenna, wykonana w ramach warsztatów przez instruktora
– widełki, używane podczas połowów podlodowych (kute ręcznie, uchwyt drewniany), służą do przesuwania chochli (narzędzia o kształcie 15-20 metrowej tyczki, którą przepycha się sieć pod lodem);
– pika (inaczej pierzchnia, pilśnia), przeznaczona do wykuwania otworów w lodzie podczas połowów podlodowych, kuta ręcznie, drewniany uchwyt
– siekiera rybacka (zwana też „bocianem”), używana do wyrębywania przerębli podczas połowów podlodowych; wszystkie narzędzia z terenu powiatu międzychodzkiego;
– kleszczki – drewniane narzędzia służące do wyrobu, szycia sieci
– ościenie – różne rodzaje (są to żelazne, kute ręcznie, w kształcie podobnym do wideł, urządzenia osadzone na długim trzonku, przeznaczone kiedyś do połowu ryb; w kolekcji, m.in. oścień zwany bodarz występujący najczęściej na Kaszubach.