Dla wszystkich pasjonatów i miłośników historii, Twierdza Osowiec stanowi niezwykłą przestrzeń, w której można zgłębić wiedzę historyczną. Niestety, część obiektów Twierdzy (Fort I Centralny, Fort III) jest zamknięta dla ruchu turystycznego. Niemniej jednak, pozostało kilka miejsc, gdzie można z zewnątrz podziwiać już tylko pozostałości fortyfikacji, oddać się refleksji nad ich historycznym znaczeniem.
Przedpola Fortu I
Ścieżka rozpoczyna się przy siedzibie Biebrzańskiego Parku Narodowego. Dostępne są pozostałości umocnień, które można odkrywać podczas spaceru po edukacyjnej ścieżce „Góra Skobla”. Nazwa pochodzi od nazwiska rosyjskiego generała Michaiła Skobielewa.
Pierwszym obiektem, który spotykamy na tej ścieżce, jest element osowieckich umocnień - schron baterii artylerii. Ten zamaskowany obiekt typu zamkniętego, zbudowany przez Rosjan w latach 1912-1914, stanowi przykład fortyfikacji z tamtych czasów.
Kolejnym ważnym punktem na trasie jest schron pogotowia artylerii. Ten obiekt pełnił funkcję ochronną dla żołnierzy oraz sprzętu bojowego przed ostrzałem z ciężkich dział. Warto zaznaczyć, że w 1915 roku ten schron, jako jedyny, uniknął wysadzenia. Jego historia stanowi istotny element dziedzictwa militarnej przeszłości regionu.
Przewodnik po ścieżce edukacyjnej "Góra Skobla" do nabycia w Punkcie Informacji Turystycznej (siedziba Parku)
Fort II Zarzeczny
Położony na terenie Starostwa Powiatowego w Mońkach, nie jest udostępniany do zwiedzania. Niektóre jego obiekty można oglądać z zewnątrz, szczególnie w okolicach ścieżki edukacyjnej "Kładka".
Fort IV Nowy
Leży na obszarze Biebrzańskiego Parku Narodowego, pozostaje otwarty dla zwiedzających. Ścieżka zaczyna się około 7 km od siedziby BbPN. Można zwiedzać jej fragmenty indywidualnie lub w grupach (do 7 osób) bez przewodnika. Na trasie można podziwiać liczne pozostałości, takie jak koszary, prochownię, platformę z wyjściem na fosę oraz stanowiska obserwatorów artylerii.
Przewodnik po ścieżce edukacyjnej "Wokół Fortu IV" do nabycia w Punkcie Informacji Turystycznej (siedziba Parku).
Fort I Centralny, Fort III brak możliwości zwiedzania.
Uwaga! Wchodzenie do obiektów Twierdzy Osowiec może być niebezpieczne dla zdrowia i życia.