Szklana menażeria - Marta Klonowska

Tytuł wystawy – „Szklana menażeria” – nawiązuje do słynnej sztuki Tennessee Williamsa, której premiera miała miejsce na Broadwayu w 1945 roku. W spektaklu główna bohaterka, Laura, zbierała szklane figurki zwierząt, które towarzyszyły jej w chwilach samotności. Proces twórczy Marty Klonowskiej również wymaga samotności, choćby w formie medytacyjnej. Koncentracja i praca w izolacji są niezbędne artystce do stworzenia jej niezwykłej szklanej menażerii.

Twórczość Klonowskiej redefiniuje klasyczną ideę rzeźby jako zwartej bryły. Artystka tworzy swoje prace z fragmentów połamanych lub pociętych płytek szklanych, które montuje na metalowych ramach. Proces ten jest czasochłonny i wymaga niezwykłej precyzji oraz troski. Efektem są trójwymiarowe figury, które przedstawiają głównie zwierzęta. W konfrontacji z tymi rzeźbami widz odczuwa jednocześnie chęć dotknięcia i strach przed zranieniem – delikatność szkła spotyka się tutaj z jego kruchością i zagrożeniem, które stwarza.

Klonowska często sięga po motywy z obrazów dawnych mistrzów, takich jak Rubens czy Snyders. Jednak w przeciwieństwie do tradycyjnego podejścia, nie koncentruje się na głównym temacie kompozycji, lecz na obecnych w tle zwierzętach. Nadaje im centralną pozycję, zwracając uwagę na to, co w obrazie często pozostaje niedostrzeżone. Dzięki swojej technice przekształca malowane motywy zwierząt w trójwymiarowe obiekty, przywracając im znaczenie i podkreślając ich symbolikę. Z posthumanistyczną wrażliwością i empatią artystka przenosi „nie-ludzkich aktorów” na pierwszy plan, oferując nowe spojrzenie na sztukę dawną oraz budując dialog pomiędzy malarstwem a współczesną rzeźbą.

Na wystawie w Centrum Rzeźby Polskiej zaprezentowane zostaną zarówno dotychczasowe prace artystki, jak i nowe realizacje. Klonowska przygotowuje m. in. pierwszą rzeźbę opartą na motywach zwierząt z twórczości polskiego malarza. Będzie to wizerunek kuropatwy z obrazu Józefa Chełmońskiego.

Mieszkająca w Niemczech Polka nie miała do tej pory indywidualnej wystawy w Polsce. Projekt przygotowywany w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku jest więc dla niej bardzo ważny, bo po raz pierwszy pozwoli na zaprezentowanie twórczości Klonowskiej polskiej publiczności.

Kurator Marta Smolińska
Współpraca Paulina Kuhn Muzeum Reiss-Engelhorn w Mannheim