Ekspozycja mieści się na parterze późno klasycystycznego dworu z połowy XIX w. Poszczególne pomieszczenia prezentują typowe wnętrza dworskie średniozamożnego ziemianina z przełomu XIX i XX w. Oryginalne wyposażenie dworu w Dąbrowie uległo roz­proszeniu po II wojnie światowej. Przystosowując budynek do potrzeb muzealnych zachowano istniejący układ pomieszczeń. Wyposażono je w meble, przedmioty użytku codziennego oraz dzieła sztuki z przełomu XIX i XX w. Pochodzą one między innymi ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Siedlcach. Znajdują się tutaj także depozyty osób prywatnych oraz Muzeum Warszawy, Zamku Królewskie w Warszawie – Muzeum. Rezydencja Królów I Rzeczypospolitej. Duża część eksponatów została zakupiona do zbiorów Muzeum Ziemiaństwa oraz podarowana przez osoby prywatne.

POKÓJ KREDENSOWY

Miejscem godnym obejrzenia jest pokój kredensowy. Znajdował się najczęściej w sąsiedztwie jadalni. Przynoszono tutaj z kuchni potrawy. Przygotowywano je przed podaniem na stół, dekorowano i jeśli tego wymagały – podgrzewano.
W pomieszczeniu kredensowym znajdowały się stoły pomoc­nicze używane w przypadku przyjazdu dużej liczby gości oraz dodatkowa zastawa stołowa i obrusy. Oprawiano tutaj lampy naftowe przed rozmieszczeniem ich w pozostałych pokojach. Jednym z ciekawszych obiektów znajdujących się w pokoju kredensowym jest bola do ponczu z tacą, zwana też ponczarką. Pochodzi z wytwórni niemieckiej, wykonano ją około 1900 roku ze srebrzonej cyny i mosiądzu, szkła oraz drewna. Jest bogato zdobiona sylwetkami zwierząt leśnych. Naczynie to służyło do podawania ponczu, czyli napoju na bazie wina z dodatkiem herbaty, cukru, cytryny i owoców. Została zakupiona do zbiorów Muzeum Ziemiaństwa w Dąbrowie.

SIEŃ DWORSKA

Z pokoju kredensowego przechodzi się bezpośrednio do sieni dworskiej. W dworach klasycystycznych pomieszczenie to znajdowało się na osi budynku. Umieszczano w nim trofea myśliwskie oraz znaki herbowe, a w niektórych dworach jako symbol dostatku- wieńce dożynkowe. Przy ścianach ustawiano zazwyczaj skrzynie lub kufry przeznaczone na odzież wierzchnią. Pomieszczenie to było ogrzewane zwykle dużym, murowanym kominem. Sień dzieliła dwór na część reprezentacyjną i gospo­darczą. Znajdują się tutaj oryginalne, odrestaurowane drzwi wejściowe pochodzące z okresu budowy dworu. Zaopatrzone są w zamek z kluczem z epoki!

POKÓJ PANI DOMU

Tuż obok usytuowany jest pokój pani domu. W każdym dworze wyglądał odmiennie, ponieważ przy urządzaniu tego miejsca niebagatelną rolę odgrywały kobiece gusta. Było to miejsce, gdzie ziemianka spędzała wolny czas, odpoczywała, zajmowała się robótkami ręcznymi. Pomieszczenie miało cha­rakter prywatny, jednak zdarzało się, że przyjmowano w nim gości bardziej zaprzyjaźnionych z rodziną. Na szczególną uwagę zasługują dwa przedmioty znajdujące się w tym miejscu. Pierw­szym z nich jest secesyjny gramofon marki Charlophon pochodzący z lat 1900 – 1910. Zwiedzający mogą delektować się muzyką z 1 połowy XX wieku. Drugim takim ciekawym obiektem jest stolik do robótek typu niciak pochodzący z 2 połowy XIX wieku. Jest to mebel, który bardzo dyskretnie kryje w sobie przyrządy do robótek ręcznych. W razie potrzeby zamienia się w niewielki, elegancki stolik.

POKÓJ PANA DOMU

Następnym pomieszczeniem jest pokój pana domu zwany też kancelarią. Znajdował się w pobliżu drzwi wejściowych. Niekiedy miał osobne wejście z zewnątrz, tak by można było wejść do niego nie naruszając prywatności mieszkańców dwo­ru. W gabinecie przyjmowano interesantów, przechowywano dokumentację majątkową czy też bibliotekę rolniczą. Ściany zdobiły obrazy oraz trofea myśliwskie. Ze względu na to, że po­goda warunkowała prace polowe bardzo częstym przedmiotem znajdującym się w kancelarii był barometr. Dzięki poczynionym obserwacjom ciśnienia łatwiej można było zaplanować prace w gospodarstwie. Najciekawszym eksponatem jest barokowy sekretarzyk pochodzący
z nieistniejącego dworu w Przytoczenie k. Kocka (pow. lubartowski). Pozostałe umeblowanie i wyposażenie pomieszczenia w większej części datowane jest na XIX wiek. Mamy tutaj m.in. działające radio lampowe, kufer podróżny.

SYPIALNIA

Sypialnia była najbardziej prywatnym pomieszczeniem we dworze, a co za tym idzie znajdowało się tam najwięcej akcen­tów religijnych. Dostęp do tego miejsca miała jedynie najbliższa rodzina. Starano się wyposażać ten pokój garniturami mebli w ciemnych barwach. Były to łóżka, stoliki nocne, szafy, komody i toaletki. Tego typu eksponaty posiadamy również w swoich zbiorach. Są piękne łóżka z przełomu XIX i XX wieku, komplet składający się z dwóch szafek nocnych i komody z lustrem. In­teresującym przedmiotem jest szkandela służąca do ogrzewania pościeli.

SALON

Najbardziej reprezentacyjnym miejscem w dworze był salon. Wyposażano go w najnowsze i najszykowniejsze meble. Ściany dekorowano tkaninami i obrazami. Pomieszczenie ogrzewano kominkiem. W niektórych dworach salon nazywano bawialnią. Tutaj rodzina spędzała czas wolny od zajęć oraz wspólne wieczo­ry. Rozmawiano, czytano oraz grano na fortepianie. Ten ostatni był wręcz obowiązkowy w dworze. Naszą ekspozycję wzbogaca tego typu instrument pochodzący z 1885 roku wykonany w Pe­tersburgu przez firmę Schröder. Jest to instrument dobrej klasy. Został przekazany jako dar przez Agatę Wąsowską – Ginejko. W 2015 roku koncertował na nim jeden ze znanych polskich pianistów Karol Radziwonowicz.

POKÓJ STOŁOWY

Tuż obok znajduje się równie ważne miejsce jakim był pokój stołowy. Głównym meblem ustawionym centralnie był duży stół, który można było w razie potrzeby rozsunąć dla większej ilości osób. W pomieszczeniu tym znajdowały się także: kredens, serwantki oraz stoliki pomocnicze, na których ustawiano potrzebne rzeczy, np. samowar czy komplet śniadaniowy. W celu podkreślenia znako­mitości i starożytności rodu, ściany bardzo często dekorowano portretami przodków. Kolejne godziny wybijał zegar podłogowy stojący przy ścianie.

KUCHNIA DWORSKA

W Muzeum Ziemiaństwa w Dąbrowie zorganizowano również kuchnię dworską. Do XIX wieku kuchnie mieściły się zazwyczaj poza dworem. Działo się tak przede wszystkim z obawy przed zaprószeniem ognia oraz zapachami wydobywającymi się z tego pomieszczenia. W powszechnym użyciu do lat 30. XIX wieku były odkryte paleniska i to na nich przygotowywano posiłki. Pojawienie się kuchni angielskich z płytą zmniejszyło znacznie ryzyko powstania pożaru
i dlatego też posiłki zaczęto przygo­towywać w dobudowywanych do dworu pomieszczeniach lub w piwnicach. W majątku Natolin w XIX wieku kuchnia znajdowała się najprawdopodobniej w oficynie znajdującej się przy dworze.
Natomiast w okresie międzywojennym od strony wschodniej do dworu dobudowano drewniane pomieszczenie do przygo­towywania posiłków.

Ze względu na swój rozmiar prezentowana kuchnia jest za­ledwie namiastką tej prawdziwej, dworskiej. Znaczną jej część zajmuje kuchnia kaflowa z piecem chlebowym. Jednym z cie­kawszych przedmiotów znajdujących się w tym pomieszczeniu jest zdobiony, drewniany kredens kuchenny z początku XX wieku .

Opracowała: Anna Leśniczuk