Wystawa Historia motoryzacji w miniaturze skupia się na zaprezentowaniu najcenniejszych obiektów pochodzących ze zbioru podarowanego Muzeum Narodowemu w Kielcach przez Sławoja Franciszka Gwiazdowskiego (1927-2009), pioniera kolekcjonerstwa modeli pojazdów w Polsce.

Wśród licznych (ponad 200) zaprezentowanych miniatur można podziwiać obiekty reprezentatywne dla wszystkich ważnych ośrodków produkcji samochodowej, tj. pochodzące z wytwórni amerykańskich, europejskich czy krajów byłego bloku wschodniego. Większość modeli przedstawia konstrukcje osobowe i sportowe. Jednak nie brakuje też policyjnych radiowozów i pojazdów militarnych.

Istotnym założeniem wystawy jest oddanie oryginalnego zamysłu donatora, którym było udokumentowanie historii motoryzacji od pierwszych automobili z końca XIX wieku do współczesnych samochodów. Najbardziej reprezentatywną częścią kolekcji są modele aut produkowanych do lat 40. XX wieku, które, zdaniem samego Gwiazdowskiego, stanowiły najważniejszą grupę w jego zbiorach. Szczególne miejsce wśród miniatur samochodów osobowych z tego okresu zajmuje CWS T-1, pierwszy całkowicie polski samochód osobowy produkowany seryjnie w latach 1927–1931 w Centralnych Warsztatach Samochodowych w Warszawie. Zbudowanie modelu od podstaw zajęło Gwiazdowskiemu około 300 godzin, a efekt wzbudził sensację w prasie modelarskiej ze względu na niezwykle dokładne odwzorowanie detali oryginalnego pojazdu.

Osobną grupę stanowią modele imponujące swoimi rozmiarami. Na wyróżnienie zasługuje, wykonany w skali 1:8, Rolls-Royce Phantom II 40/50 HP Continental „Star of India” z 1934 roku. Model przedstawia specjalny egzemplarz samochodu stworzony dla maharadży miasta Rajkot. Przedział pasażerski w kolorze szafranu stanowi interesujący kontrast barwny z pozostałymi elementami nadwozia, wykonanymi z polerowanego aluminium. Model posiada składany dach, zrobiony z płótna, tak jak w prawdziwym pojeździe.

Ważnym elementem wystawy jest aranżacja podnosząca jej wartość edukacyjną i naukową. Wykorzystane zostały fotogramy, wydruki o powiększonym formacie oraz plansze prezentujące, w sposób wizualnie atrakcyjny, wiadomości z zakresu historii motoryzacji. Ponadto, ekspozycja stanowi punkt odniesienia do organizacji warsztatów edukacyjnych skupiających się na takich tematach, jak np. budowa modeli pojazdów czy nauka zasad bezpieczeństwa drogowego.

Kurator: Michał Biłejszys
Koordynator: Anna Sychowska

Na zdjęciu: Cadillac V16 Sport Phaeton
Jo-Han, USA
MNKi/Mat/G/254