Ekspozycja ta zdobyła wyróżnienie w prestiżowym konkursie SYBILLA 2016, w kategorii wystaw historycznych i archeologicznych. Jej merytorycznym i organizacyjnym kuratorem jest prof. dr hab. Maria Ekiel-Jeżewska.

Co można zobaczyć na wystawie?

Ekspozycja opowiada o tym, jak Polacy tworzyli swój kraj w I połowie XX w. Narracja prowadzona jest kameralnie z perspektywy losów, działań i życia codziennego jednej rodziny – małżeństwa nauczycieli Janiny i Józefa Sylwestrowiczów. Można odwiedzić kompletne, autentyczne wnętrze ich mińsko-mazowieckiego mieszkania z II połowy lat 30. XX wieku (dwa pokoje, kuchnia, łazienka), a w części informacyjnej ekspozycji w korytarzu obok zobaczyć przykłady ich pracy pedagogicznej i społecznej, samokształcenia, twórczości artystycznej oraz walki o wolność. Fotografie, obrazy i dokumenty nawiązują do typowych dziejów i postaw życiowych Polaków w tym okresie, a jednocześnie zwracają uwagę na ważną rolę nauczycieli w budowaniu systemu polskiej państwowości po I wojnie światowej – powszechnej edukacji, kultury i sztuki, samorządności i rozwoju gospodarczego. Wystawę uzupełniają prezentacje komputerowe i przedwojenne nagrania z Archiwum Polskiego Radia.

Geneza wystawy

Państwo Sylwestrowiczowie od 1950 r. mieszkali dokładnie w tych pomieszczeniach, które teraz stanowią główną część wystawy. Wynajęli ten lokal i sprowadzili się tu razem z całym dobytkiem, materialnym i intelektualnym, gromadzonym od przełomu XIX/XX wieku, i w tych murach pozostali do końca swoich dni. Zajęci pracą i służbą społeczną, nie zmieniali wystroju wnętrza, które przez lata powojenne w niemal kompletnej postaci przetrwało do czasu, gdy w budynku utworzone zostało Muzeum. Dzięki temu zbiegowi okoliczności, przy współpracy ze spadkobiercami państwa Sylwestrowiczów, możliwe stało się zachowanie wyposażenia tego mieszkania i odtworzenie unikalnego, spójnego obrazu realiów życia typowej rodziny inteligenckiej w II Rzeczypospolitej. Pomysłodawcą tego przedsięwzięcia jest artysta Piotr Jeżewski, który nieodpłatnie czuwał nad identyfikacją wizualną całości wystawy i wspólnie z kuratorem opracował projekt aranżacji. Niemal wszystkie eksponaty stanowią własność prywatną i zostały oddane w depozyt Muzeum Ziemi Mińskiej. Celem pracy kuratora (wykonanej pro bono) było z jednej strony dokonanie wiernej historycznie, naukowej rekonstrukcji wnętrza mieszkania tak, jak wyglądało ono tuż przed wojną, przy wykorzystaniu i zabezpieczeniu przed zniszczeniem zachowanych oryginalnych elementów wyposażenia z tamtego okresu oraz pozyskaniu brakujących przedmiotów, a z drugiej strony udostępnienie zwiedzającym materiałów archiwalnych ilustrujących życie intelektualne, procesy społeczne i postęp cywilizacyjny w czasach II RP na terenie regionu mińskiego, w oparciu o liczne konsultacje merytoryczne, wizyty w archiwach i muzeach, studiowanie materiałów źródłowych, badania naukowe, spotkania z kolekcjonerami. Przygotowanie tej wyjątkowej wystawy wymagało siedmiu lat intensywnej wspólnej pracy kuratora, stworzonego przez nią zespołu specjalistów oraz pracowników i współpracowników Muzeum Ziemi Mińskiej.