Muzeum Gazownictwa w Paczkowie

Muzeum Gazownictwa w Paczkowie to unikatowe i ciekawe sale ekspozycyjne, które przenoszą zwiedzającego do przełomu XIX i XX wieku. Na 1000 m2 zostało wyeksponowane niemal wszystko, co związane jest z gazownictwem klasycznym. Jest to nie tylko zachowany ciąg technologiczny produkcji gazu z węgla, ale również pokaźna ilość sprzętu gospodarstwa domowego zasilanego gazem. Niewątpliwe duże wrażenie robi prawdopodobnie największa kolekcja gazomierzy w Europie – ponad 600 sztuk, która została wyeksponowana w zabytkowym zbiorniku gazu z 1902 roku.

Gazownia w Paczkowie

Mroźnego, zimowego dnia 31 grudnia 1901 roku ówczesny burmistrz Paczkowa Pan Bergmann dokonał uroczystego uruchomienia produkcji gazu w nowo wybudowanej gazowni. Budowa gazowni kosztowała 90 tys. marek niemieckich. Produkowany w gazowni gaz zużywano głównie do oświetlania ulic oraz do podgrzewania i przygotowywania posiłków. W latach 30. z gazu korzystało około 700 odbiorców domowych, co stanowiło prawie 85% ogółu gospodarstw.

Paczków niewiele ucierpiał w czasie działań wojennych. Już w połowie 1945 roku działała gazownia i miejskie oświetlenie gazowe. Po wojnie gazownia weszła w skład utworzonego Przedsiębiorstwa Komunalnego. W latach 1953-56 gazownią kierował Jan Bargiel, który starym zwyczajem zamieszkiwał na terenie gazowni. Od 1957 roku funkcję kierownika pełnił Tadeusz Stygar. W 1969 roku w ramach scalania przemysłu gazowniczego, Przedsiębiorstwo Komunalne przekazało gazownię pod zarząd Zakładu Gazowniczego w Nysie. Kierownikiem gazowni został Adam Król. W dniu przekazania załoga gazowni liczyła 26 osób. W 1976 roku w wyniku dalszej reorganizacji gazownictwa połączono Zakłady Gazownicze w Nysie i w Opolu tworząc Zakład Gazowniczy Opole i podległy mu wydział Produkcji i Przesyłu Gazu w Nysie, do którego należała Gazownia w Paczkowie.

W tym czasie trwała już intensywna rozbudowa sieci przesyłowej gazu koksowniczego i związana z tym likwidacja gazowni produkcyjnych. Zbudowany został gazociąg wysokoprężny z Lewina Brzeskiego przez Nysę, Otmuchów do Paczkowa oraz stacja redukcyjna I stopnia na obrzeżach Paczkowa oraz II stopnia na terenie gazowni.

W paczkowskiej gazowni ostatni wózek koksu został ugaszony szampanem 15 lipca 1977 roku.

Opowieść o gazie

Słowo gaz wywodzi się od greckiego chaos – w znaczeniu próżnia, otchłań, bezładna przestrzeń. Nazwę gaz (czytane jako chas) dla „tajemniczego” powietrza wydobywającego się z ziemi i innych substancji lotnych ustanowił flamandzki alchemik Jan Baptysta van Helmont około roku 1610.

Własnościami gazów, a szczególnie powietrza interesowali się już starożytni Grecy. W zachowanych do dziś fragmentach rozpraw Filona z Bizancjum ( II połowa III w. p.n.e.) i Herona z Aleksandrii ( I w. p.n.e.) znaleźć można opisy doświadczeń przeprowadzanych w tej dziedzinie przez dociekliwych greckich uczonych.

„Wieczne ognie” w Babilonii, chronione były przez Westalki i traktowane jak bóstwo. Persowie czcili płonące wyziewy gazu ziemnego jako znaki swego boga światła i stwórcy wszechrzeczy Ormuzda.

W czasach starożytnych „wieczne ognie” zaczęły być wykorzystywane do gotowania, ogrzewania i wypalania wapieni. Okiełznany palący się gaz ziemny służył jako pochodnie sygnalizacyjne dla statków.

Pierwsi do złóż gazu dowiercili się Chińczycy w 221 r. p.n.e. wykonując otwór w ziemi na głębokości 1140 m w poszukiwaniu solanki. To właśnie Chińczycy pierwsi przesyłali gaz gazociągami wykonywanymi z żerdzi bambusowych.

Na podstawie: „Opowieść o gazie”, E. Kłodzińska, 2000.

---

Oferta komercyjna

- nocleg
- wynajem pomieszczeń / sali konferencyjnej

---