Cricoteka została założona w Krakowie w 1980 roku z inicjatywy Tadeusza Kantora jako żywe archiwum Teatru Cricot 2. W Cricotece przechowuje się, prezentuje oraz dba o kolekcję dzieł teatralnych ze spektakli Tadeusza Kantora. Cricoteka to jednocześnie muzeum, archiwum, galeria i ośrodek badań.

Ale Cricoteka to również przestrzeń koncertów, spektakli, pokazów filmowych oraz zajęć dla dzieci i dorosłych. Punktem wyjścia do wszystkich działań Cricoteki są idee Tadeusza Kantora, inicjatora nowych trendów w sztuce polskiej i twórcy autorskiego awangardowego teatru o międzynarodowej sławie. Celem działalności Cricoteki jest prezentowanie dorobku Tadeusza Kantora, ale także szerzej – działań współczesnych twórców w dziedzinie sztuk plastycznych, teatru, tańca i muzyki, którzy wchodzą w dialog z ideami Tadeusza Kantora, udowadniając, że Kantor inspiruje kolejne pokolenia artystów.

Tadeusz Kantor

Tadeusz Kantor (1915, Wielopole Skrzyńskie – 1990, Kraków) – reżyser, malarz, rysownik, teoretyk sztuki, scenograf, twórca happeningów, rewolucjonista teatru XX wieku, jedna z najważniejszych postaci życia artystycznego w Polsce. Absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Twórca Podziemnego Teatru Niezależnego w czasie okupacji. W 1955 roku, razem z Marią Jaremą i Kazimierzem Mikulskim, założył Teatr Cricot 2. Przełomowym etapem w jego działalności był rozpoczęty wraz ze spektaklem „Umarła klasa” (1975) Teatr Śmierci. Kolejne spektakle bazowały na wspomnieniach i własnej pamięci artysty: „Wielopole, Wielopole”, „Niech sczezną artyści”, „Nigdy tu już nie powrócę” i „Dziś są moje urodziny”.

O budynku

Siedziba Cricoteki to połączenie dwóch budynków – zabytkowej elektrowni i nowoczesnej konstrukcji. Siedziba została otwarta w 2014 roku.

W historycznym budynku od 1900 roku działała elektrownia komunalna. Po jej zamknięciu miejsce pełniło różne funkcje, był tu między innymi dom noclegowy i kąpielowy dla bezdomnych czy przychodnia lekarska. Obecnie w budynku starej elektrowni znajdują się biura Cricoteki, archiwum oraz sala teatralna, natomiast w części nowej – przestrzeń wystawiennicza, przestrzeń edukacyjna i kawiarnia. Budynki połączone są podziemnym holem.

Projekt architektoniczny nowej bryły nawiązuje do rysunku Tadeusza Kantora „Człowiek ze stołem”. Bryła budynku ma przypominać stół i odwoływać się do kilku ważnych pomysłów Tadeusza Kantora: opakowania, ambalażu, pomników architektury niemożliwej. Koncepcja autorstwa IQ2 Konsorcjum (Wizja Sp. z o.o.- Stanisław Deńko, nsMoonStudio Sp. z o.o.- Piotr Nawara, Agnieszka Szultk, Kraków) została nagrodzona za ambitną próbę zbudowania przestrzeni publicznej będącej jednocześnie sceną i widownią – miejscem nieustannego spektaklu, gdzie tak jak w Teatrze Kantora, zostają zlikwidowane granice między aktorem a widzem. W pracy czytelne są inspiracje koncepcjami artystycznymi artysty, szczególnie ideą ambalażu i sztuką konfliktu i „spięcia”, łamaniem stereotypów i prowadzeniem niecodziennych zderzeń form i treści.

www.cricoteka.pl