Tunel schronowy - Muzeum Samorządowe Ziemi Strzyżowskiej im. Zygmunta Leśniaka

We wschodniej części miasta znajduje się obiekt architektury militarnej – tunel schronowy wraz z obiektami pomocniczymi. Wchodził on w skład całego kompleksu schronowego Fűhrerhauptquartier – Anlage Sűd wzniesionego również w Stępinie-Cieszynie. W odróżnieniu od pozostałych schronów kolejowych na terenie Polski, schron w Strzyżowie ma charakter tunelowy. Został on przekopany pod Żarnowska Górą. 

Zespół tunelu schronowego w Strzyżowie został zaprojektowany i zbudowany przez niemiecką firmę "Organisation Todt" w okresie pomiędzy wiosną 1940 r.

i latem 1941 r. W skład zespołu w Strzyżowie wchodziły: tunel schronowy dla pociągu sztabowego, bierne schrony zaplecza technologicznego, tunel instalacyjny, 1-torowa bocznica kolejowa, drewniany peron pomiędzy tunelem a stacją kolejową oraz grobla o nieznanym przeznaczeniu. Z obiektów zachowały się: tunel schronowy wraz z tunelem instalacyjnym oraz schrony zaplecza technologicznego.

Tunel schronowy jest budowlą w całości podziemną na rzucie wydłużonego prostokąta o łącznej długości 438 m, posiada przekrój kolisty o średnicy 8,87 m. Ściany boczne są betonowe, a w części żelbetowe. Sklepienia zostały wykonane z cegły klinkierowej na zaprawie cementowej. Wlot i wylot tunelu zamykają żelbetowe zapory z prostokątnymi portalami o szerokości 5,4 m i wysokości 4,5 m, w których zamontowano potężne dwuczęściowe drzwi żelazne z wywietrznikami w górnej części (element oryginalny zachowany do dziś) i obudowanymi wejściami strażniczymi po obu stronach tunelu. 

W dniach 27-28.08.1941 r., w związku ze spotkaniem Hitlera z Mussolinim w Stępinie, w tunelu strzyżowskim bazował pociąg sztabowy Hitlera "Amerika". W 1944 r. w tunel został opanowany przez partyzantów AK. 

www.muzeum-strzyzow.pl