Muzeum Katyńskie - Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie

Muzeum Katyńskie to pierwsza w świecie placówka martyrologiczno – muzealno – badawcza dokumentująca zbrodnię katyńską, popełnioną na 22 tysiącach jeńców i więźniów przetrzymywanych w latach 1939 – 1940 w sowieckich obozach i więzieniach. Stanowi także, jak się wydaje, jedyną ekspozycję o charakterze militaris – w skali globalnej, będącą – swoistym DOWODEM ZBRODNI i upamiętniającą martyrologię oficerów rodzimej armii.

Jako placówka publiczna służy całemu społeczeństwu świadcząc, że - pamięć o zbrodni trwa w narodzie, mówi o przeszłości i kształtuje świadomość przyszłych pokoleń. To upamiętnienie zbrodni na polskich oficerach i policjantach zamordowanych przez Sowietów jest wypełnieniem woli środowisk katyńskich skupionych na całym świecie. To Rodziny Katyńskie bowiem - gromadząc w swych domach pamiątki-relikwie po zamordowanych bliskich, stanowiących ważne uzupełnienie dokumentacji zbrodni w okresie PRL-u – widziały potrzebę ich eksponowania. Przez dziesiątki lat, nie bacząc na różnorodne szykany, czyniły to w „podziemiu” – głównie w świątyniach. 

Muzeum Katyńskie należy do wyjątkowego typu muzeów - historyczno-martyrologicznego, czyli takich których zadaniem jest przedstawienie Zbrodni Katyńskiej za pomocą “specyficznych” zabytków rzeczowych [muzealiów-relikwii wydobytych z dołów śmierci – w Katyniu, Charkowie i Miednoje] i licznych dokumentów – w ekspozycji stałej Muzeum. Jako jedyne wśród muzeów krajowych, poprzez wystawę stałą w pracy oświatowej stara się realizować program dopełniający edukację historyczną społeczeństwa, w tym szczególnie młodego pokolenia i kształtować postawy patriotyczne – obrazując wszelkie aspekty dotyczące losów Polaków na Wschodzie po 17 września 1939 r.

Muzeum Katyńskie, ma też swoje miejsce i rolę do spełnienia w szeroko rozumianej nauce historycznej. Muzeum „statutowo” zobowiązane jest do gromadzenia muzealiów ruchomych - pamiątek przeszłości, które w nauce historycznej stanowią materialne, źródła historyczne. Muzeum opracowując i analizując zabytki przygotowuje je dla wykorzystania przez historyków akademickich. Poza powyższym pełni rolę archiwum, które gromadzi i opracowuje dla naukowców historyczne źródła pisane. Archiwum, do zasobów, którego wchodzą:
- zbiór dokumentów pozyskanych podczas ekshumacji [dotychczasowych i przyszłych];
- zbiór korespondencji pomiędzy obozami i rodzinami jeńców w sprawie poszukiwań z MCK, PCK, Dowództwem AP w ZSRR, Dowództwem 2 Korpusu Polskiego, etc;
- zbiór dokumentów dotyczących zbrodni katyńskiej [ogółem w dniu dzisiejszym w zasobach Muzeum znajduje się ponad 3 500 archiwaliów];
- zbiór dokumentów osobistych i rodzinnych, stanowiących pamiątki po zamordowanych,
- zbiór relacji i opracowań [w tym nagrania na nośnikach medialnych/;
- zbiór ikonograficzny ,w tym zasadniczą część stanowią fotografie zamordowanych wykonane w okresie przed wybuchem wojny, a ponadto dokumentacja fotograficzna miejsc zbrodni [ponad 5 000 fotografii];
- zbiór fotografii z dokumentujących prace ekshumacyjne i dokumentacja fotograficzna zbiorów materialnych muzeum oraz inne związane z tematyką katyńską jak np. uroczystości odsłonięcia pomnik6w, epitafia katyńskie etc.;
- dokumentacja topograficzna miejsc zbrodni i Cmentarzy Wojennych.

www.muzeumkatynskie.pl