Zbiory gromadzone w Muzeum dla celów naukowo-poznawczych i wystawienniczych stanowią zabytki z dziedziny: archeologii, archiwistyki, etnografii, fotografii, militariów, numizmatyki i wielu innych dziedzin szeroko pojętego muzealnictwa.

Początki kolekcjonerstwa o charakterze muzealnym w Stargardzie sięgają lat 90. XIX w. Pierwsze stargardzkie Muzeum Miejskie powstało w 1908 r. z inicjatywy regionalistów skupionych przy Gimnazjum Petera Gröninga w Stargardzie i Towarzystwa Historii i Starożytności Pomorza w Szczecinie. W tym czasie zbiory Muzeum przechowywane były w jednym z ratuszowych pokoi.

Obecne Muzeum przy Rynku mieści się w trzech budynkach. Są to Odwach oraz Kamienica nr 3 i Kamienica nr 4. Pierwsze dwa stanowią siedzibę muzeum, a w ostatnim znajdują się Dział Archeologii oraz Biblioteka.

Odwach

Odwach wybudowano w latach dwudziestych XVIII w. Jest budowlą barokową z mansardowym dachem. Pełnił funkcję głównej wartowni dla straży stargardzkiego garnizonu. W 1886 r. budynek zakupiło miasto. W 1900 r. oraz 1934 r. przeprowadzono remonty budynku. W pomieszczeniach parteru mieścił się Urząd Miar i Wag, a na I piętrze Biblioteka Publiczna. W roku 1926 Odwach stał się siedzibą Muzeum Regionalnego. W 1945 r. po budynku pozostały tylko mury obwodowe i część arkad do wysokości parteru. Odbudowując Odwach, wiernie odtworzono jego wygląd zewnętrzny i połączono z sąsiednią kamienicą.

Kamienica nr 3

Budynek o metryce sięgającej końca średniowiecza. Pierwotnie jego fasada znajdowała się w jednej linii z budynkiem Ratusza. Prawdopodobnie była to wymieniona w 1500 r. "Nowa Giełda". Budynek ten spłonął w wielkim pożarze w 1635 r. Kamienicę odbudowano jeszcze w tym samym wieku przesuwając jej fasadę o 6 m ku zachodowi w głąb rynku. W XIX w. budynek przebudowano nadając fasadzie prostokątną formę o klasycystycznym detalu. W latach 1928 - 1930 szczytowi kamienicy nadano barokowy kształt wzorując się na XVII - wiecznych rozwiązaniach. W 1945 r. kamienica została zniszczona. Zachowały się jedynie mury obwodowe parteru budynku. Po wojnie odbudowana.

Kamienica nr 4

Budynek wzniesiony w XVII w. na niezabudowanej części cmentarza przykościelnego Kościoła Mariackiego. Przebudowany w XIX w., nadano wówczas bryle budynku prostokątną formę o klasycystycznym detalu. Około 1925 r. budynek przeszedł na własność miasta. W tym też czasie w latach 1928 – 1930 przebudowano fasadę budynku, szczytowi kamienicy nadano barokowy kształt wzorując się na rozwiązaniach XVII - wiecznych.

W 1945 roku kamienica uległa zniszczeniu pozostały jedynie fragmenty murów obwodowych. Podczas odbudowy w pierwszej połowie lat 60. XX w. odtworzono bryłę budynku i fasady w jej ostatnim zbarokizowanym kształcie.

www.muzeum-stargard.pl