Muzeum Wsi Radomskiej powołano, aby zachować dziedzictwo kulturowe dawnej ludności zamieszkującej Radomskie, krainę leżącą na pograniczu Mazowsza i Małopolski. Placówka zaliczana jest do muzeów na wolnym powietrzu, zwanych potocznie w Polsce "skansenami".

Muzeum Wsi Radomskiej zajmuje obszar o powierzchni 32,5 ha, na którym zestawiono 80 obiektów dawnego budownictwa wiejskiego (chałupy, dwory, kościół, budynki gospodarcze, kuźnie, wiatraki i młyny wodne), a 22 kolejne czekają w magazynach na montaż. Muzeum posia­da również ponad 16 000 eksponatów ruchomych, wśród których na szczególną uwagę zasługują kolekcje: pojazdów, maszyn rolniczych, uli i narzędzi pszczelarskich, tkanin i sztuki ludowej.

Jednymi z najbardziej charakterystycznych obiektów Muzeum są wiatraki. Pierwsze wiatraki pojawiły się na ziemiach polskich na przełomie XIII i XIV wieku. Produkowały mąkę dzięki sile wiatru poruszającego maszyny mielące. Były wyposażone w mechanizmy, które pozwalały skorygować ustawienie skrzydeł w stosunku do wiatru. Ze względu na te mechanizmy wyróżniano trzy typy wiatraków: koźlaki, paltraki i holendry. W Muzeum Wsi Radomskiej znajduje się jeden paltrak oraz cztery koźlaki. Do zwiedzania udostępniono wiatraki koźlaki z Grabowca i Kajetanowa.

Muzeum Wsi Radomskiej, podobnie jak inne skanseny, gromadzi, opracowuje naukowo i konserwuje charakterystyczne dla regionu obiekty architektury ludowej oraz przedmioty codzien­nego użytku. Podsumowaniem pracy badawczej są muzealne wydawnictwa: "Zeszyty Naukowe Muzeum Wsi Radomskiej" (od t. 4. zatytułowane "Wieś Radomska"), seria "Radom i region ra­domski w dobie szlacheckiej Rzeczypospolitej", seria "Radomski rok obrzędowy", przewodniki oraz katalogi wystaw.

Muzeum, obok pracy naukowej, prowadzi działalność edukacyjną. Wiadomości teoretyczne uzupełniane są zajęciami praktycznymi, np. wypiekiem chleba. Lekcje prowadzone są w oparciu o interaktywne wystawy, spotkania z twórcami ludowymi, pracę w muzealnych ogródkach i zabawę.

www.muzeum-radom.pl