Baszta Prochowa należy do najbardziej autentycznych elementów architektury militarnej Polski Północnej. Wzniesiona była na przełomie XIII/XIV wieku, najpierw jako trójścienna, otwarta w stronę miasta. W XVI wieku domurowano czwartą ścianę. Obiekt służył celom obronnym, jako magazyn sprzętu wojennego i miejsce wyrobu prochu. W czasach nowszych spełniał zadania gospodarczo – porządkowe, stopniowo ulegając zaniedbaniu i dewastacji.  Po przeprowadzonych pracach konserwacyjno – adaptacyjnych w 1977 roku Baszta Prochowa tymczasową siedzibą muzeum regionalnego. Od 1983 roku mieści się tu dział archeologiczny muzeum. Obecnie w Baszcie Prochowej prezentowana jest wystawa stała: „Z pradziejów Chełmna i okolic”, która ilustruje najstarsze dzieje miasta związane z osadami w Kałdusie i Starogrodzie. Ponadto znajduje się tu również niewielka ekspozycja etnograficzna.

 Według legendy, w baszcie na poddaszu, więziony jest duch Bernarda Szumborskiego. Był on zaciężnikiem krzyżackim, który podstępnie wdarł się do Chełmna rankiem 24 października 1457 roku na czele 2000 oddziału zaciężnych krzyżackich. Okupacja wojsk zaciężnych trwała 22 lata i wywarła ujemny wpływ na przyszłe losy miasta. Bernard Szumborski został otruty i zmarł w Chełmnie w 1470 roku. Po wielu latach pamięć okrutnych czynów Bernarda i jego następców spowodowała, że w dniu 24 października 1975 roku odbył się tajemniczy proces, skazujący ducha Bernarda na wieczne uwięzienie na poddaszu Baszty Prochowej. Domniemana czaszka wzbogaca zbiory muzealne.

---