Ponad stuletnia historia Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, jak również jego okazałe zbiory to najlepsza wizytówka dla instytucji, która od lat gromadzi i udostępnia zwiedzającym eksponaty archeologiczne, etnograficzne, przyrodnicze, dokumenty historyczne oraz wysokiej rangi dzieła sztuki. Jest jednym z najważniejszych punktów na muzealnej mapie Polski, wyróżniając się regionalnym, śląskim charakterem.

W muzeum funkcjonuje pięć działów merytorycznych: Archeologii, Etnografii, Historii, Przyrody i Sztuki oraz działy pomocnicze: m.in. Edukacji czy Dział Promocji i Wydawnictw.

Dział Archeologii posiada najbogatszy, liczący ponad 350 tys. obiektów, zbiór zabytków archeologicznych mówiących o przeszłości ziemi śląskiej w granicach obszarowych Górnego Śląska i Zagłębia. Wśród zabytków pochodzących ze wszystkich okresów pradziejowych od paleolitu do późnego średniowiecza najwięcej jest obiektów z epoki brązu i okresu halsztackiego.

Muzeum posiada także specjalistyczną bibliotekę, w której zgromadzono około 61 tysięcy woluminów. Biblioteka gromadzi wydawnictwa polskie i zagraniczne z zakresu archeologii, etnografii, historii, muzealnictwa, sztuki i przyrody. Posiada również bogaty dział silesiaków. Zasoby czasopism obejmują tytuły zarówno XIX-wieczne, głównie niemieckie, jak i bieżące, specjalistyczne, związane z pracą poszczególnych działów Muzeum.

Kolekcję Działu Etnografii, liczącą ponad 20 tysięcy muzealiów, tworzą eksponaty związane z kulturą materialną i duchową, jak również archiwalne fotografie dokumentujące obraz kultury ludowej Górnego Śląska XIX i XX wieku. Są wśród nich m.in. stroje, wyposażenie wnętrz mieszkalnych, zabytki związane z rolnictwem, hodowlą, rzemiosłem i górnictwem.

Muzeum Górnośląskie zajmuje obecnie dwa budynki: wzniesiony w latach 1929–1930 dwuskrzydłowy gmach główny, mieszczący sale wystaw, magazyny, pracownie i biura oraz budynek (wraz z oficyną) byłego starostwa powiatu bytomskiego, pochodzący z lat 1897–1899 i zaprojektowany przez Waltera Kerna ze Stegliz koło Berlina, w którym znajdują się wynajmowane także innym podmiotom sale: Sala Kolumnowa i Sala ks. Gorczyckiego.

Muzeum Górnośląskie to dziś poważna, licząca się w kraju placówka muzealna o niekwestionowanym dorobku, pokaźnych zbiorach i autonomicznym programie. Otwarta dla wszystkich, ukazuje kulturę jako całość, jako dorobek o charakterze materialnym i duchowym, powstający w określonej przestrzeni, czasie, oddziaływający na człowieka i przez niego kształtowany. Kultura nie jest oderwana od historii, przyrody, archeologii, ludzkiej myśli i twórczości – jest bytem uniwersalnym, i jako taką ją ukazujemy, podkreślając jednocześnie naszą śląską perspektywę. Wystawy prezentowane w Muzeum inspirują do namysłu, są źródłem pozytywnych doświadczeń oraz rozmaitych wrażeń estetycznych.

www.muzeum.bytom.pl