Ten typowo polski dwór został zbudowany w 1730 roku w Drogini (koło Myślenic) przez Adama Jordana, ówczesnego właściciela dóbr drogińskich. Po jego śmierci posiadłość często zmieniała właściciela. Drogińskiego dworu nie oszczędziły również wydarzenia rabacji galicyjskiej 1846 r., podczas której zginął tamtejszy dziedzic Dominik Dąbski. Sukcesję po zmarłym bracie przejęła Mariannna Dąbska żona Kazimierza Janoty Bzowskiego pieczętującego się herbem Nowina. Od tej pory dobra drogińskie przez prawie sto lat należały do rodziny Bzowskich, dla których dwór był domem mieszkalnym a zarazem stanowił centrum zarządzania dużym majątkiem. W 1945 roku majątek został znacjonalizowany i odtąd dwór służył różnym instytucjom, nieuchronnie popadając w ruinę.

W 1985 roku nastąpiła rozbiórka dworu w związku z budową dobczyckiego zbiornika wodnego. W roku 1996 resztki z dawnej świetności dworu, zostały zakupione przez Muzeum i przeniesione do Nadwiślańskiego Parku Etnograficznego w Wygiełzowie, gdzie w latach 2002-2006 dokonano rekonstrukcji obiektu w wyniku współpracy finansowej Województwa Małopolskiego, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wszystkich gmin powiatu chrzanowskiego. Dwór wraz z otaczającym go parkiem jako cenny zabytek dwor2architektury rezydencjalnej wzbogacił ekspozycję budownictwa wiejskiego skansenu. Wnętrze dawnej siedziby szlacheckiej zostało zaadaptowane do potrzeb działalności muzealnej i komercyjnej. Część muzealną zaaranżowano na „Mieszkanie zamożnej rodziny szlacheckiej” w okresie od połowy XIX wieku do 1945 roku. Ekspozycja wnętrz dworskich obejmuje pięć sal: salon, pokój pani, pokój rezydentki, sypialnię i gabinet pana. Z dawnego wyposażenia dworu zachowały się jedynie portyk kamienny, część belek stropowych, stolarka okienna i drzwiowa oraz trzy piece kaflowe z początku XX wieku. Ich zróżnicowana kolorystyka była wyznacznikiem koloru ścian, tak jak to było w zwyczaju dawnych właścicieli dworu. Część komercyjna dworu obejmuje dwie duże sale przeznaczone na potrzeby działalności konferencyjnej, koncertowej i wystaw czasowych.

Historia obiektu

Droginia powstała we wczesnym średniowieczu, była niewielką osadą ulokowaną przy szlaku kupieckim, nad rzeką przez Celtów nazywaną Rabą. W swojej etymologii nazwa Droginia nawiązuje do historycznego traktatu prowadzącego dolinami rzek z Krakowa przez Siepraw, na Podhale, do Słowacji i Węgier. Wedle legendy, przez wieś przeszedł św. Wojciech w drodze do Krakowa, udzielając przy tym chrztu świętego tutejszemu właścicielowi.

• XIII wiek

Droginia była wsią rycerską, należącą do szlachetnego rodu Gryfitów. Około 1234 roku, ówczesny właściciel, wojewoda krakowski Teodor Gryfita podarował wieś z młynem i karczmą, klasztorowi cystersów w Szczyrzycu.

• XVI wiek – Jordanowie herby Trzy Trąba

Na początku XVI wieku, dokładnie od 1502 roku, Droginia stała się własnością Jana Jordana z Zakliczyna.  Przejął on Droginię od klasztoru szczyrzyckiego, w zamian za sołectwo w Głogoczowie. Najprawdopodobniej, w latach 30. XVI wieku, Achacy Jordan ( syn Jana) założył drewniany kościół, folwark oraz zbudował pierwszy dwór.  W kolejnych latach, majątek drogiński uległ znacznemu rozdrobnieniu, w wyniku podziału majątku na rzecz kolejnych pokoleń.

• XVII – 1 połowa XVIII wieku – Brzechwowie

Droginia „ przeszła” w ręce rodziny Brzechwów ( Brzechffów), poprzez małżeństwo Katarzyny Jordanówny z Piotrem Brzechwą.  Ród ten władał wsią przez prawie 100 lat. Wedle inwentarza z 1719 roku, w Drogini istniał w tym czasie sporych rozmiarów, parterowy, drewniany dwór z zabudowanym gankiem i kryty gontem.

• XVIII wiek – Adam Jordan

Dobra drogińskie zostały zakupione przez Adama Jordana. Był on majętnym człowiekiem, sprawującym funkcje kasztelana wojnickiego i senatora, osobą aspirującą do warstwy magnackiej. W 1730 roku, odbudował on stary i zniszczony dwór Brzechwów, który nie nadawał się do zamieszkania. Pod jego patronatem i przy wsparciu finansowym w latach 1740 – 1760 został wyremontowany drewniany kościół drogiński p.w. św. Wojciecha. Adam Jordan umarł bezpotomnie w 1764 roku. Wdowa po nim, Marianna z Lubomirskich sprzedała dobrze utrzymane włości drogińskie Fortunatowi Dąmbskiemu.

• XVIII – I połowa XIX wieku – Dąmbscy

Majątek drogiński przejął Fortunat baron de Godziemba Dąmbski, chorąży wojsk Wielkiego Księstwa Litewskiego, poseł na sejm galicyjski. Po nim kolejno, wieś odziedziczali synowie: Michał, a po jego bezpotomnej śmierci Dominik, którzy rozbudowali nieco istniejący dwór od strony wschodniej, a także zbudowali kamienną stodołę i stajnię na plebanii drogińskiej. W czasie rabacji galicyjskiej ( 1846 rok), w Lipniku należącym do majątku drogińskiego, zamordowany został Dominik Dąmbski, właściciel Drogini, który nie pozostawił żadnego potomka.

• XIX – I połowa XX wieku– Janota Bzowscy

Dobra drogińskie stały się własnością rodziny Janota Bzowskich. Następuje to poprzez małżeństwo Marianny z Dąmbskich ( siostry Dominika Dąmbskiego) i Kazimierza Janoty Bzowskiego. Kazimierz Janota Bzowski zapoczątkował drogińską linię Bzowskich. Po nim dobra, odziedziczył syn Bogusław Janota Bzowski. Dzięki jego fachowej znajomości gospodarki ogrodowo- hodowlanej, majątek drogiński należał do najbardziej dochodowych i najlepiej prosperujących w powiecie. Bogusław dokonał ważniejszych przekształceń bryły dworu i parku go otaczającego. Około 1900 roku, Droginie odziedziczył syn Bogusława – Kazimierz Janota Bzowski. Kazimierz był ostatnim właścicielem Drogini z rodu Janotów Bzowskich. Funkcję tą sprawował do 1945 roku. Ród Janota Bzowskich cieszył się uznaniem i szacunkiem mieszkańców, z którymi utrzymywał przyjazne stosunki. Dwór drogiński był miejscem pracy i zarobku dla okolicznych mieszkańców. Wieś rozwijała się znakomicie i przynosiła zyski korzystne dla ogółu mieszkańców: dobrze prosperował młyn, browar należący do dworu, oraz kamieniołom. Janota Bzowscy zapisali się także jako hojni fundatorzy kościoła parafialnego, oraz budynków użyteczności publicznej.

• XX wiek

W czasie okupacji w latach 1939 – 1945, Droginia i dwór znajdowały się pod nadzorem niemieckich oficjalistów. Wieś i dwór należała jednak nadal do Kazimierza Janoty Bzowskiego. W 1945 roku, w wyniku nacjonalizacji nastąpiła parcelacja majątku dworskiego w Drogini. Cały majątek został odebrany prawowitym właścicielom i przekazany na rzecz Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska. W 1973 roku zapadła decyzja o budowie dobczyckiego zbiornika wodnego, będącego ujęciem wody pitnej dla Krakowa. W związku z tym,  na początku lat 80, znaczna część tzw. „ starej Drogini” wraz z dworem, parkiem i kościołem została zalana wodą ze sztucznego jeziora dobczyckiego.

• XXI wiek

Obecnie Droginia to wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie myślenickim. Oddalona jest 40 km od Krakowa, 10 km od Dobczyc i 8 km od Myślenic, leży nad południową częścią Zalewu Dobczyckiego. Część tzw. „ starej Drogini” spoczywa natomiast na dnie dobczyckiego zbiornika wodnego.

Opracowanie: Izabela Jarczyk

mmz.info.pl