Pracownia Karola Tchorka - Muzeum Warszawy

Pracownia Karola Tchorka to niezwykłe miejsce na mapie Warszawy, w którym zachowały się rzeźby, pamiątki, archiwalia oraz oryginalne wyposażenie. Przenikają się tu warstwy historii i sztuki, tworząc unikalną przestrzeń pamięci.

Karol Tchorek (1904-1985), wybitny rzeźbiarz, autor rzeźb portretowych i pomnikowych, medalier i marchand, stworzył Pracownię na początku lat 50. XX wieku. Zbudował ją z elementów rozebranej oficyny przy ul. Smolnej 36, wykorzystując też detale architektoniczne ze swojej wcześniejszej pracowni i galerii przy ul. Marszałkowskiej 63. To tutaj powstały jego najważniejsze dzieła, m.in. Macierzyństwo (1952), nagrobek Władysława Strzemińskiego, Warszawska Jesień (1975) oraz projekt tablic upamiętniających uliczne egzekucje dokonane przez hitlerowców w Warszawie (1949).

Dzięki staraniom syna rzeźbiarza, Mariusza Tchorka (1939-2004) – krytyka sztuki, tłumacza i terapeuty – oraz jego matki, artystki-tkaczki Zofii Tchorek (1916-2001), w 1985 roku Pracownia została wpisana do rejestru zabytków.

Mariusz, do swojej śmierci w 2004 roku, dbał o spuściznę ojca, pracował nad własnymi tekstami oraz rozwijał swoje wcześniejsze dokonania krytyczne, translatorskie i terapeutyczne.

Po jego śmierci opiekę nad Pracownią przejęła jego żona, brytyjska artystka Katy Bentall. Rozpoczęła badania nad archiwami męża i teścia, porządkowanie zbiorów oraz organizację wystaw, spotkań i rezydencji artystycznych.

Pracownia stała się również jej miejscem twórczym – tu powstawały jej wiersze, obrazy i interwencje artystyczne. W 2021 roku Katy Bentall przekazała Pracownię miastu stołecznemu Warszawie, a dwa lata później wzbogaciła jej zasoby o archiwum Mariusza Tchorka oraz rodzinne pamiątki.

Pracownia Tchorka była jedną z pierwszych, które w 2014 roku dołączyły do Warszawskich Historycznych Pracowni Artystycznych. Jest także jedną z największych i najbogatszych w zasoby. Muzeum Warszawy objęło opieką Pracownię Tchorka w 2022 roku. Opiekujemy się nią we współpracy z Biurem Stołecznego Konserwatora Zabytków, które czuwa nad jej ochroną w imieniu Prezydenta m.st. Warszawy.