Placówka zbiera i dokumentuje zabytki związane z żeglugą, handlem i obyczajami ludzi zamieszkującej tereny Środkowej Wisły oraz obszar dawnej ziemi wyszogrodzkiej.Poza działami: archeologii, etnografii, wielokulturowości i wojen światowych można zobaczyć dział ilustrujący florę i faunę tego odcinka rzeki.

Pierwsza wzmianka o Wyszogrodzie została umieszczona w tzw. Falsyfikacie mogileńskim, w którym wymienione są nadania dla klasztoru benedyktynów w Mogilnie z 1065 r. Nie wiadomo czy wymieniona w dokumencie nazwa Wyszogród odnosi się do drewnianego grodu na tzw. Okrągłej Górze w miejscowości noszącej później nazwę wsi służebnej Drwały czy do obecnego Wyszogrodu. Wyszogród od najdawniejszych czasów związany był z Wisłą, obecność rzeki przyciągała plemiona już w okresie neolitu. Liczne zabytki krzemienne znajdowane w tym miejscu świadczą o intensywnym osadnictwie już od czasów Mezolitu.

Odzyskanie przez Polskę dostępu do morza w wyniku II Pokoju Toruńskiego zaowocowało ożywioną żeglugą do Gdańska. W rok po zakończeniu Wojny Trzynastoletniej odbył się pierwszy wolny flis na Wiśle, popłynęły łodzie wiozące różne towary wśród nich sól i zboże. W Wyszogrodzie zbudowano wiele spichlerzy z których kilka stało do I wojny światowej, ich obecność świadczyła o znaczeniu Wyszogrodu w handlu tym towarem. Prawdopodobnie już w czasach istnienia drewnianego grodu w jego okolice napływała ludność żydowska znajdująca tu wsparcie i opiekę książęcą. Pierwsi starozakonni kupcy zostali wymieniani 1423 roku. Dziś budynek Muzeum stoi w miejscu gdzie do 1939 r. znajdowały się zabudowania należące do Kahału wyszogrodzkiego. Wyszogród leżał na skrzyżowaniu często uczęszczanych szlaków handlowych. Już od czasów starożytnych wędrowali nimi kupcy z północy na południe i z zachodu na wschód. Na terenie ziemi wyszogrodzkiej znajdowane są liczne zabytki potwierdzające intensywność tego zjawiska, wśród nich monety i plomby towarowe.

Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej powstało w 2012 r. a od 2018 r jest Oddziałem Muzeum Mazowieckiego w Płocku. Mieści się w budynku dawnego Oddziału Towarzystwa Naukowego Płockiego w Wyszogrodzie przy ul Rynek 1.

muzeumplock.eu